نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 2 صفحه : 505
دارد، هر چند به معنى زمان محدود (در برابر نامحدود) نيز به كار مىرود.
آرى گناهكاران، و نيكوكاران همگى اعمال خود را در آن روز حاضر مىبينند، با
اين تفاوت كه نيكوكاران از مشاهده اعمال خويش خوشحال و مسرور مىشوند و بدكاران از
مشاهده اعمال خود چنان در وحشت فرو مىروند كه آرزو مىكنند از آن فاصله بگيرند نه
فاصله مكانى، كه فاصله زمانى دور و دراز كه براى ابراز تنفر از فاصله مكانى رساتر
است، زيرا در فاصله مكانى احتمال حضور نزد او وجود دارد، ولى در فاصله زمانى به
هيچ وجه امكانپذير نيست. مثلا كسى كه در مناطق دور دستى از صحنه جنگ جهانى زندگى
مىكرد، باز كم و بيش، احساس اضطراب و نگرانى داشت زيرا ممكن بود دامنه جنگ به
آنجا كشيده شود ولى ما كه امروز دهها سال از زمان جنگ فاصله گرفتهايم، هيچگونه
احساس نگرانى نداريم كه آن جنگها ما را هم فرا بگيرد (ممكن است جنگ جهانى ديگرى
روى بدهد) ولى سرايت آن جنگهاى پيشين به امروز معنى ندارد.
بعضى از مفسران احتمال دادهاند كه" امد" در اينجا فاصله مكانى باشد
(همانگونه كه مجمع البيان از بعضى نقل كرده است) ولى اين واژه ظاهرا در لغت جز به
معنى زمان يا سررسيد زمان نيامده است.
و در پايان آيه، باز براى تاكيد بيشتر مىفرمايد:" خداوند شما را از
(نافرمانى) خويش بر حذر مىدارد و در عين حال خدا نسبت به همه بندگان مهربان
است" (وَ يُحَذِّرُكُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ وَ
اللَّهُ رَؤُفٌ بِالْعِبادِ).
در واقع، اين جمله معجونى است از بيم و اميد، از يك سو اعلام خطر مىكند و
هشدار مىدهد، و از سوى ديگر بندگان را به لطفش اميدوار مىسازد تا تعادلى ميان
خوف و رجا كه عامل مهم تربيت انسان است برقرار شود، اين احتمال نيز وجود دارد كه
اين دو جمله تاكيد بر يكديگر باشد و به اين مىماند كه كسى به ديگرى بگويد من تو
را از اين كار خطرناك بر حذر مىدارم و من به تو مهربانم كه
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 2 صفحه : 505