نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 2 صفحه : 37
مهم است راه
حلهاى بهتر و مناسبترى دارد، در چنين جايى نبايد جان خويشتن را به خطر انداخت
(موارد تقيه مجاز نيز از همين قبيل است).
در آخر آيه
دستور به نيكوكارى داده، مىفرمايد: و نيكى كنيد كه خداوند نيكوكاران را دوست
دارد" (وَ أَحْسِنُوا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ).
در اينكه
مراد از" احسان" در اينجا چيست؟ چند احتمال در كلمات مفسران ديده
مىشود: نخست اين است كه حسن ظن به خدا داشته باشيد (و گمان نكنيد انفاقهاى شما
موجب اختلال امر معيشت شما خواهد شد) و ديگر اينكه منظور، اقتصاد و ميانه روى در
مساله انفاق است، و ديگر اينكه منظور، آميختن انفاق با حسن رفتار نسبت به
نيازمندان است، به گونهاى كه همراه با گشادهرويى و مهربانى باشد و از هر نوع منت
و آنچه موجب رنجش و ناراحتى شخص انفاق شونده است بر كنار باشد.
مانعى ندارد
كه همه اين معانى سهگانه در مفهوم و محتواى آيه جمع باشد.
***
نكتهها:
1- انفاق
سبب پيشگيرى از هلاكت جامعهها.
در اينكه
ميان دو جمله" وَ أَنْفِقُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ"
و" وَ لا تُلْقُوا بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ"،
آيا ارتباطى وجود دارد يا نه، با توجه به اينكه تمام تعبيرات قرآن حساب شده است،
حتما ميان اين دو رابطهاى است و به نظر مىرسد رابطه اين است اگر انفاق در مسير
جهاد و فى سبيل اللَّه نكنيد، خود را با دست خويش به هلاكت افكندهايد، بلكه
مىتوان مساله را از اين فراتر برد و گفت:
اين آيه گر
چه در ذيل آيات جهاد آمده است ولى بيانگر يك حقيقت كلى و اجتماعى است و آن اينكه
انفاق به طور كلى سبب نجات جامعهها از مفاسد كشنده
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 2 صفحه : 37