نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 2 صفحه : 275
ناگفته نماند كه تفسيرهاى سهگانه بالا هيچ منافاتى با هم ندارد و جمله" وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ" مىتواند هم اشاره به نفوذ حكومت مطلقه و قدرت
پروردگار در آسمانها و زمين باشد و هم نفوذ علمى او و هم جهانى وسيعتر از اين
جهان كه آسمان و زمين را در بر گرفته است. و در هر صورت اين جمله، جملههاى ما قبل
آيه را كه در باره وسعت علم پروردگار بود تكميل مىكند.
نتيجه اين كه حكومت و قدرت پروردگار همه آسمانها و زمين را فرا گرفته و كرسى
علم و دانش او به همه اين عوالم احاطه دارد و چيزى از قلمرو حكومت و نفوذ علمى او
بيرون نيست.
در جمله وَ لا يَؤُدُهُ حِفْظُهُما-" يؤده" در اصل از ريشه" اود" بر
وزن" قول" به معنى ثقل و سنگينى مىباشد- يعنى حفظ آسمانها و زمين براى
خداوند هيچگونه سنگينى و مشقتى ندارد. زيرا او همانند مخلوقات و بندگان خود نيست
كه قدرتشان محدود باشد و گاهى از نگهدارى چيزى خسته و ناتوان شوند قدرت او نامحدود
است و براى يك قدرت نامحدود اصولا سنگينى و سبكى، مشقت و آسانى مفهومى ندارد اين
مفاهيم همه در مورد قدرتهاى محدود صدق مىكند! از آنچه در بالا گفتيم روشن مىشود
كه ضمير" يؤده" به خداوند بر مىگردد جملههاى سابق آيه و جمله بعد نيز
گواه بر اين معنى است زيرا ضماير آنها نيز همه بازگشت به خداوند مىكند بنا بر اين
احتمال بازگشت ضمير به كرسى به اين معنى كه" حفظ آسمانها و زمين براى كرسى
سنگين و ثقيل نيست" بسيار ضعيف به نظر مىرسد.
جمله" وَ هُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ" در حقيقت دليلى براى جملههاى سابق است، يعنى
خداوندى كه برتر و بالاتر از شبيه و شريك و هر گونه كمبود و عيب و نقصان است، و
خداوندى كه عظيم و بزرگ است و بى نهايت است هيچ كارى براى او مشكل نيست و هيچ گاه
از اداره و تدبير جهان هستى خسته و ناتوان و غافل و بيخبر
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 2 صفحه : 275