نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 2 صفحه : 121
است
[1] احتمال ديگرى كه در تفسير اين آيه مىتوان گفت (هر چند آن را در
كلمات هيچ يك از مفسران نديدهايم) اين است كه عفو به همان معنى اول، يعنى مغفرت و
گذشت از لغزش ديگران است، مطابق اين معنى، تفسير آيه چنين مىشود:" بگو
بهترين انفاق، انفاق عفو و گذشت است".
با توجه به
اوضاع اجتماعى عرب جاهلى و محل نزول قرآن، مخصوصا مكه و مدينه كه از نظر دشمنى و
كينهتوزى، و عدم گذشت، در حد اعلا بودند، اين احتمال چندان دور نيست، به خصوص
اينكه شخص پيغمبر ص نيز نمونه كامل اين معنى بود، همان گونه كه اعلام عفو عمومى،
نسبت به مشركان مكه كه سرسختترين و سنگدلترين دشمنان اسلام بودند نشان مىدهد، و
هيچ مانعى ندارد كه آنها سؤال از انفاق اموال كنند، ولى نياز شديد آنها به انفاق
عفو، سبب شود كه قرآن آنچه را لازمتر است، در پاسخ بيان كند و اين يكى از شؤون
فصاحت و بلاغت است كه گوينده پاسخ سؤال طرف را رها كرده و به مهمتر از آن
مىپردازد.
در ميان اين
تفاسير، تضادى وجود ندارد و ممكن است همه آنها در مفهوم آيه جمع باشد.
و بالاخره در
پايان آيه مىفرمايد:" خداوند آيات خود را چنين بيان مىكند شايد تفكر و
انديشه كنيد" (كَذلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآياتِ
لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُونَ).
***
و
بلافاصله در آيه بعد، مركز اصلى فكر و انديشه را چنين بيان مىكند:" در دنيا
و آخرت" (فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ).
آرى بايد
تمام كارها در زندگى مادى و معنوى، توأم با فكر و انديشه باشد، از