نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 19 صفحه : 517
در روز قيامت از كرده خود پشيمان مىشوند و تقاضاى بازگشت به اين جهان
مىكنند، تقاضايى بىحاصل و غير قابل قبول، در آيات مورد بحث در ادامه همين سخن
مىگويد:" در روز قيامت كسانى را كه دروغ بر خدا بستند مىبينى كه صورتهايشان
سياه است"! (وَ يَوْمَ الْقِيامَةِ تَرَى الَّذِينَ
كَذَبُوا عَلَى اللَّهِ وُجُوهُهُمْ مُسْوَدَّةٌ).
سپس مىافزايد:" آيا در جهنم جايگاهى براى مستكبران نيست"؟! (أَ لَيْسَ فِي جَهَنَّمَ مَثْوىً لِلْمُتَكَبِّرِينَ).
گر چه مفهوم" كَذَبُوا عَلَى
اللَّهِ" (دروغ بر خدا بستند) وسيع و گسترده است،
ولى در مورد آيه بيشتر نظر روى نسبت دادن شريك به خدا و ادعاى وجود فرزند براى او
از فرشتگان يا حضرت مسيح ع و مانند آن است.
همچنين واژه" مستكبر" هر چند به تمام كسانى كه خود بزرگبين هستند
اطلاق مىگردد. ولى در اينجا بيشتر منظور كسانى است كه در برابر دعوت انبياء به
آئين حق استكبار جستند، و از پذيرش دعوت آنها سر باز زدند.
روسياهى دروغگويان در قيامت نشانه ذلت و خوارى و رسوايى آنها است، و چنان كه
مىدانيم عرصه قيامت عرصه بروز اسرار نهان و تجسم اعمال و افكار انسان است، آنها
كه در اين دنيا قلبهايى سياه و تاريك داشتند، و اعمالشان نيز همچون افكارشان تيره
و تار بود، در آنجا اين حال درونى آنها به برون منتقل مىشود، و چهرههايشان تاريك
و سياه خواهد بود.
و به تعبير ديگر: در قيامت ظاهر و باطن يكى مىشود، و صورتها به رنگ دلها
درمىآيد، كه قلبى تاريك دارند صورتى تاريك خواهند داشت، و آنها كه قلبهايشان
نورانى است صورتهايشان نيز چنين است.
چنان كه در آيه 106 و 107 سوره آل عمران مىخوانيم: يَوْمَ تَبْيَضُّ وُجُوهٌ وَ تَسْوَدُّ وُجُوهٌ فَأَمَّا
الَّذِينَ اسْوَدَّتْ وُجُوهُهُمْ أَ كَفَرْتُمْ بَعْدَ إِيمانِكُمْ فَذُوقُوا
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 19 صفحه : 517