در فرهنگ اسلامى كه از قرآن مجيد گرفته شده اين مشكل حل شده، و توبه و انابه را هر گاه با شرائط همراه باشد وسيله قاطعى براى جدا شدن از گذشته، و آغاز يك زندگى جديد، و حتى" تولد ثانوى" مى‌داند كرارا در روايات در باره بعضى از گنهكاران مى‌خوانيم كمن ولدته امه:" او همانند كسى است كه از مادر متولد شده"! به اين ترتيب قرآن درهاى لطف الهى را به روى هر انسانى در هر شرائطى و با هر گونه بار مسئوليتى باز مى‌گذارد و نمونه زنده‌اش آيات فوق است كه با انواع لطائف بيان مجرمان و گناهكاران را به سوى خدا دعوت مى‌كند و به آنها قول مى‌دهد كه مى‌توانند خود را از زندگى گذشته به كلى جدا كنند.

در روايتى از پيامبر گرامى اسلام ص مى‌خوانيم‌

التائب من الذنب كمن لا ذنب له:

" كسى كه از گناه توبه كند همانند كسى است كه اصلا گناه نكرده است" [1] همين معنى با اضافه‌اى از امام باقر ع نقل شده كه فرمود:

التائب من الذنب كمن لا ذنب له، و المقيم على الذنب و هو مستغفر منه كالمستهزء

:" كسى كه از گناه توبه كند همچون كسى است كه گناه نكرده، و كسى كه استغفار مى‌كند و با اينحال به گناه ادامه مى‌دهد مانند كسى است كه مسخره مى‌كند" [2] ولى بديهى است اين بازگشت به سوى رحمت الهى نمى‌تواند بى‌قيد و شرط باشد كه او حكيم است و كارى بى‌حساب نمى‌كند، اگر آغوش رحمتش را به روى همگان گشوده و پيوسته آنها را به سوى خود مى‌خواند، وجود آمادگيهايى در بندگان نيز لازم است.

از يك سو بايد با تمام وجود خواهان بازگشت باشند و انقلاب درونى‌

[1] سفينة البحار جلد 1 صفحه 127 (ماده توبه).

[2] اصول كافى جلد 2 باب التوبة حديث 10 صفحه 316.