مى‌گشايد زيرا هدف اصلى از همه اين امور تربيت و هدايت است نه انتقام‌جويى و خشونت، با لحنى آكنده از نهايت لطف و محبت آغوش رحمتش را به روى همگان باز كرده و فرمان عفو آنها را صادر نموده، مى‌فرمايد:" به آنها بگو اى بندگان من كه بر خودتان اسراف و ستم كرده‌ايد از رحمت خداوند نوميد نشويد كه خدا همه گناهان را مى‌بخشد" كه او بخشنده و مهربان است (قُلْ يا عِبادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلى‌ أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعاً).

دقت در تعبيرات اين آيه نشان مى‌دهد كه از اميدبخش‌ترين آيات قرآن مجيد نسبت به همه گنهكاران است، شمول و گستردگى آن به حدى است كه طبق روايتى امير مؤمنان على ع فرمود: در تمام قرآن آيه‌اى وسيعتر از اين آيه نيست" (

ما فى القرآن آية اوسع من‌ يا عِبادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا ...

) [1] دليل آن نيز روشن است زيرا:

1- تعبير به" يا عبادى" (اى بندگان من!) آغازگر لطفى است از ناحيه پروردگار.

2- تعبير به" اسراف" به جاى" ظلم و گناه و جنايت" نيز لطف ديگرى است.

3- تعبير به" عَلى‌ أَنْفُسِهِمْ‌" كه نشان مى‌دهد گناهان آدمى همه به خود او باز مى‌گردد نشانه ديگرى از محبت پروردگار است همانگونه كه يك پدر دلسوز به فرزند خويش مى‌گويد اينهمه بر خود ستم مكن! 4- تعبير به" لا تقنطوا" (مايوس نشويد) با توجه به اينكه" قنوط" در اصل به معنى مايوس شدن از خير است به تنهايى دليل بر اين است كه گنهكاران نبايد از" لطف الهى" نوميد گردند.

5- تعبير" مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ‌" بعد از جمله" لا تقنطوا" تاكيد بيشترى بر اين‌

[1]" مجمع البيان" و" تفسير قرطبى" و" تفسير صافى" ذيل آيه مورد بحث.