در قرآن بيان شده كه نشان مى‌دهد آن هم بدون علت، و بر خلاف حكمت الهى نيست.

قسمتى از اوصافى كه استحقاق هدايت مى‌آورد و لطف الهى را جلب، در آيات زير آمده.

در يك جا مى‌خوانيم: يَهْدِي بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ سُبُلَ السَّلامِ وَ يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِهِ وَ يَهْدِيهِمْ إِلى‌ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ‌:

" خداوند بوسيله قرآن كسانى را كه از رضا و خشنودى او پيروى مى‌كنند به راههاى سلامت، هدايت مى‌كند، و از تاريكيها به فرمانش به سوى روشنايى مى‌برد، و آنها را به راه راست رهبرى مى‌نمايد" (مائده 16).

در اينجا پيروى فرمان خدا، و جلب خشنودى او، زمينه‌ساز هدايت الهى شمرده شده است.

در جاى ديگر مى‌خوانيم: إِنَّ اللَّهَ يُضِلُّ مَنْ يَشاءُ وَ يَهْدِي إِلَيْهِ مَنْ أَنابَ‌:

" خداوند هر كس را بخواهد گمراه مى‌سازد، و هر كس را كه بازگشت به سوى او كند هدايت مى‌نمايد" (رعد 27).

در اينجا نيز" توبه و انابه" عامل استحقاق هدايت شمرده شده است.

در آيه ديگر مى‌فرمايد: وَ الَّذِينَ جاهَدُوا فِينا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنا:

" كسانى كه در راه ما جهاد كنند آنان را به راههاى خود هدايت مى‌كنيم" (عنكبوت 69).

در اينجا" جهاد" آنهم" جهاد مخلصانه و در راه خدا" به عنوان شرط اصلى هدايت ذكر شده است.

و بالآخره در آيه ديگر مى‌خوانيم: وَ الَّذِينَ اهْتَدَوْا زادَهُمْ هُدىً‌:

" كسانى كه گامهاى نخستين هدايت را برداشته‌اند خداوند بر هدايتشان مى‌افزايد" (سوره محمد ص 17).