نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 18 صفحه : 196
" و تلاش و كوشش آلوده و ناپاك و فاسدشان نابود مىگردد و به جايى
نمىرسد" (وَ مَكْرُ أُولئِكَ هُوَ يَبُورُ).
گرچه اين فاسدان مفسد چنين مىپندارند كه با ظلم و ستم و دروغ و تقلب
مىتوانند عزتى براى خود كسب كنند، و مال و ثروت و قدرتى، اما در پايان كار هم
عذاب الهى را براى خود فراهم ساختهاند و هم تلاشهاى آنها بر باد مىرود.
كسانى بودند كه به گفته قرآن" خدايان ساختگى را مايه عزت خود
مىپنداشتند"" وَ اتَّخَذُوا مِنْ
دُونِ اللَّهِ آلِهَةً لِيَكُونُوا لَهُمْ عِزًّا" (مريم- 81).
و منافقانى بودند كه خود را عزيز، و مؤمنان را ذليل فكر مىكردند، و"
مىگفتند اگر به مدينه باز گرديم، عزيزان، ذليلان را بيرون خواهند
كرد"!" يَقُولُونَ لَئِنْ رَجَعْنا إِلَى
الْمَدِينَةِ لَيُخْرِجَنَّ الْأَعَزُّ مِنْهَا الْأَذَلَ (منافقون- 8).
افراد ديگرى بودند كه قرب فراعنه را مايه عزت خويش تصور مىكردند، يا از گناه
و ظلم و ستم آبرو مىطلبيدند اما همگى سقوط كردند، و تنها ايمان و عمل صالح است كه
به سوى خداوند عزيز بالا مىرود!" مكر" گرچه در لغت به معنى هر گونه
چارهانديشى است، اما در مواردى به معنى چارهانديشهاى توأم با فساد به كار مىرود
كه آيه مورد بحث از آنهاست.
" سيئات" در آيه فوق همه زشتيها و بديها را اعم از بديهاى عقيدتى يا
عملى شامل مىشود و اينكه بعضى آن را تفسير به توطئههاى مشركان براى كشتن يا
تبعيد كردن پيامبر اسلام ص از مكه تفسير كردهاند در واقع يكى از مصاديق آن را
بيان كردهاند نه تمام مفهوم آن را.
جمله" يبور" از ماده" بوار" و" بوران" در اصل
به معنى كسادى مفرط است، و از آنجا كه اينچنين كسادى مايه نابودى است اين كلمه به
معنى هلاك و نابودى به كار مىرود، ضرب المثل معرفى است:" كسد حتى
فسد":" آن قدر كساد شد كه فاسد گرديد"!
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 18 صفحه : 196