و از آن بالاتر هنگامى كه سخن از زشتى و زيبايى به ميان آيد، مرجع ضمير را در زيبائيها خودشان مى‌دانند و در زشتيها مؤمنان راستين را! واى بسا كفار لجوج هنگامى كه آيات گذشته را در باره حزب شيطان و سرنوشت دردناكشان شنيدند آن را بر مؤمنان راستين تطبيق كردند و خود را مصداق حزب اللَّه شمردند! و اين مصيبت و فاجعه‌اى است بسيار بزرگ.

اما چه كسى اعمال سوء بدكاران را در نظرشان جلوه مى‌دهد؟ خداوند؟

يا هواى نفس؟ و يا شيطان؟

بدون شك عامل اصلى هواى نفس و شيطان است، اما چون خدا اين اثر را در اعمال آنها آفريده مى‌توان آن را به خدا نسبت داد، زيرا انسانها هنگامى كه گناهى را مرتكب مى‌شوند در آغاز كه فطرتشان پاك و وجدانشان بيدار و عقلشان واقع بين است از عمل خود ناراحت مى‌شوند، اما هر قدر آن را تكرار مى‌كنند از ناراحتى آنها كاسته مى‌شود.

تدريجا به مرحله بى تفاوتى مى‌رسند، و اگر باز هم تكرار كنند زشتيها در نظرشان زيبا مى‌شود، تا آنجا كه آن را از افتخارات و فضائل خويش مى‌پندارند در حالى كه در منجلاب بدبختى غوطه‌ور شده‌اند.

جالب اينكه قرآن به هنگامى كه اين سؤال را مطرح مى‌كند" آيا كسى كه زشتى عملش در نظرش تزيين شده و آن را زيبا مى‌بيند ..." نقطه مقابل آن را صريحا ذكر نمى‌كند، گويى مى‌خواهد به شنونده مجال وسيعى بدهد كه امور مختلفى را كه مى‌تواند نقطه مقابل باشد در نظر خويش مجسم كند و بيشتر و بيشتر بفهمد گويى مى‌خواهد بگويد آيا چنين كسى همانند افراد واقع بين است؟! ...

آيا چنين كسى همانند پاكدلانى است كه هميشه به محاسبه نفس خويش مشغولند ...