روشنگر اين حقيقت است كه حس مذهبى ريشه عميقى در روح انسان دارد.

ممكن است ايراد شود كه افرادى مانند كمونيستها كه موضعگيرى الحادى و ضد مذهبى خود را هرگز مكتوم نكرده و نمى‌كنند، و نيز كم و بيش داراى چنين فداكاريهايى در راه حفظ مكتب و اعتقادات خود هستند.

ولى با توجه به يك نكته اين ايراد كاملا حل مى‌شود و آن اينكه حتى كمونيستها كه ظاهرا مذهب را به كلى نفى مى‌كنند، و معتقدند مذهب مربوط به تاريخ گذشته است و در جامعه‌هاى كمونيستى هرگز نمى‌تواند جايى داشته باشد- آرى همانها- بطور ناخودآگاه شكل ديگرى از مذهب را پذيرا گشته‌اند.

آنها به پيشوايانشان به همان- ديد نگاه مى‌كنند كه بت‌پرستان مصرى به بتهايشان، و صفهاى طولانى كه بسيارى روزها در كنار قبر لنين براى زيارتش تشكيل مى‌شود دليل ديگرى بر اين موضوع است.

آنها غالبا اصول ماركسيسم را همانند وحى آسمانى" خدشه ناپذير" و" مقدس" مى‌شمرند، و ماركس و لنين را همچون معصومانى خالى از خطا و اشتباه مى‌پندارند، و حتى تجديد نظر در اين اصول را گناه نابخشودنى مى‌پندارند، و مخالفان را با همان تعبير مذهبى" مرتد" خطاب مى‌كنند، و به اين ترتيب بسيارى از مفاهيم و مراسم و اعتقادات مذهبى را پذيرفته‌اند منتها يك نوع تفكر مذهبى در شكل انحرافى است!

2- فطرت خداشناسى در احاديث اسلامى:

نه تنها در آيات قرآن كه در احاديث اسلامى نيز در باره فطرى بودن" معرفة اللَّه و توحيد" بحثهاى قابل ملاحظه‌اى وارد شده است كه در بعضى تاكيد بر" فطرت توحيدى" و در بعضى تحت عنوان" معرفت" و در بعضى ديگر" فطرت اسلامى" و بالآخره در بعضى نيز به عنوان" ولايت" آمده است.