مى‌نمايند.

60- چه بسيار جنبندگانى كه قدرت ندارند روزى خود را حمل كنند خداوند آنها را و شما را روزى مى‌دهد، و او است شنوا و دانا.

شان نزول:

بسيارى از مفسران معتقدند كه آيه اول در باره مؤمنانى نازل شده كه در مكه تحت فشار شديد كفار بودند، بطورى كه توانايى بر اداى وظائف اسلامى خود نداشتند. به آنها دستور داده شد از آن سرزمين هجرت كنند.

و نيز بعضى از مفسران معتقدند كه آيه‌ وَ كَأَيِّنْ مِنْ دَابَّةٍ لا تَحْمِلُ رِزْقَهَا (آخرين آيه مورد بحث) در مورد گروهى از مؤمنان نازل شده كه در مكه گرفتار آزار دشمنان بودند، و مى‌گفتند: اگر ما به مدينه هجرت كنيم در آنجا نه خانه‌اى داريم نه زمينى، و چه كسى به ما آب و غذا مى‌دهد؟! (آيه نازل شد و گفت تمام جنبندگان روى زمين از خوان نعمت خداوند بزرگ روزى مى‌برند، غصه روزى را نخوريد).

تفسير: هجرتى بايد كرد!

از آنجا كه در آيات گذشته سخن از موضعگيريهاى مختلف مشركان در برابر اسلام و مسلمانان بود در آيات مورد بحث به وضع خود مسلمانان پرداخته و مسئوليت و وظيفه آنها را در برابر يكى از مشكلاتى كه در ارتباط با كفار دارند يعنى مشكل اذيت و آزار و محدوديت و فشار آنها را بيان مى‌كند.

مى‌فرمايد:" اى بندگان من كه ايمان آورده‌ايد، و هم اكنون براى انجام وظائف دينى خود تحت فشار دشمن هستيد، سر زمين من وسيع است بجاى ديگر