در اينكه اين قوم چه كسانى بودند؟ در ميان مورخان و مفسران گفتگو بسيار است:

1- بسيارى عقيده دارند كه" اصحاب رس" طايفه‌اى بودند كه در" يمامه" مى‌زيستند و پيامبر بنام" حنظله" بر آنها مبعوث شد و آنان وى را تكذيب كردند و در چاهش افكندند، حتى بعضى نوشته‌اند كه آن چاه را پر از نيزه كردند و دهانه چاه را بعد از افكندن او با سنگ بستند تا آن پيامبر شهيد شد [1] 2- بعضى ديگر" اصحاب رس" را اشاره به مردم زمان" شعيب" مى‌دانند كه بت‌پرست بودند، و داراى گوسفندان بسيار و چاههاى آب، و رس نام چاه بزرگى بود كه فروكش كرد و اهل آنجا را فرو برد و هلاك كرد.

3- بعضى ديگر عقيده دارند كه رس، قريه‌اى در سرزمين" يمامه" بود كه عده‌اى از بقاياى قوم ثمود در آن زندگى مى‌كردند و در اثر طغيان و سركشى هلاك شدند.

4- بعضى مى‌گويند: عده‌اى از عربهاى پيشين بودند كه ميان" شام" و" حجاز" مى‌زيستند [2] 5- بعضى از تفاسير اصحاب رس را از بقاياى عاد و ثمود مى‌شناسد" وَ بِئْرٍ مُعَطَّلَةٍ وَ قَصْرٍ مَشِيدٍ" (آيه 45 سوره حج) را نيز مربوط به آن مى‌داند و محلشان را در" حضرموت" ذكر كرده، و" ثعلبى" در" عرائس التيجان" اين قول را معتبرتر دانسته.

بعضى ديگر از مفسران كه با نام" ارس" آشنا شده‌اند،" رس" را بر" ارس" (در شمال آذربايجان) منطبق كرده‌اند! 6- مرحوم طبرسى در مجمع البيان و فخر رازى در تفسير كبير و آلوسى در

[1] اعلام قرآن صفحه 149.

[2] شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد ج 10 صفحه 94.