نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 14 صفحه : 317
به خواست خدا خواهد آمد.
و اما از نظر روايات- در كتب معروف شيعه و اهل تسنن روايات فراوانى است كه با
تعبيرات مختلف و كاملا متفاوت از جهان برزخ و عالم قبر و ارواح و خلاصه جهانى كه
ميان اين عالم و عالم آخرت قرار دارد سخن مىگويد:
1- در حديث معروفى كه در كلمات قصار در نهج البلاغه آمده است مىخوانيم كه على
ع هنگام مراجعت از جنگ صفين وقتى كه نزديك كوفه كنار قبرستانى كه بيرون دروازه
قرار داشت رسيد، رو به سوى قبرها كرد و چنين گفت:
يا اهل الديار الموحشة و المحال المقفرة و القبور المظلمة! يا اهل التربه! يا
اهل الغربه! يا اهل الوحده! يا اهل الوحشة! انتم لنا فرط سابق و نحن لكم تبع لا
حق، اما الدور فقد سكنت، و اما الازواج فقد نكحت و اما الاموال فقد قسمت، هذا خبر
ما عندنا فما خبر ما عندكم؟
ثم التفت الى اصحابه فقال: اما لو اذن لهم فى الكلام لاخبروكم ان خير الزاد
التقوى:
" اى ساكنان خانههاى وحشتناك و مكانهاى خالى و قبرهاى تاريك! اى
خاكنشينان! اى غريبان! اى تنهايان! اى وحشتزدگان! شما در اين راه بر ما پيشى
گرفتيد و ما نيز به شما ملحق خواهيم شد، اگر از اخبار دنيا بپرسيد به شما مىگويم
خانههايتان را ديگران ساكن شدند، همسرانتان به نكاح ديگران در آمدند، و اموالتان
تقسيم شد، اينها خبرهايى است كه نزد ما است نزد شما چه خبر؟! سپس رو به يارانش كرد
و فرمود: اگر به آنها اجازه سخن گفتن داده شود حتما به شما خبر مىدهند كه بهترين
زاد و توشه براى اين سفر پرهيزكارى است" [1]