نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 14 صفحه : 288
(حَتَّى إِذا فَتَحْنا عَلَيْهِمْ باباً ذا عَذابٍ شَدِيدٍ
إِذا هُمْ فِيهِ مُبْلِسُونَ[1] در واقع خداوند دو نوع مجازات دارد" مجازاتهاى
تربيتى" و" مجازاتهاى پاكسازى و استيصال" هدف در مجازاتهاى قسم اول
آن است كه در سختى و رنج قرار گيرند و ضعف و ناتوانى خود را دريابند و از مركب
غرور پياده شوند.
ولى هدف در قسم دوم كه در مورد افراد غير قابل اصلاح صورت مىگيرد اين است كه
به حكم فرمان آفرينش ريشه كن شوند، چرا كه در اين نظام حق حيات براى آنها باقى
نمانده و اين خارهاى راه تكامل انسانها بايد كنار زده شوند.
در اينكه منظور از" باباً ذا
عَذابٍ شَدِيدٍ" (درى از عذاب دردناك) چيست در ميان
مفسران گفتگو است:
بسيارى آن را مرگ و سپس عذاب و كيفر قيامت دانستهاند.
بعضى ديگر آن را اشاره به قحطى شديدى دانستهاند كه به نفرين پيامبر ص چند سال
دامان مشركان را گرفت، تا آنجا كه مواد غذايى به كلى ناياب شد و مجبور به خوردن
اشيايى شدند كه در حال عادى هيچكس حاضر به خوردن آنها نيست.
بعضى ديگر آن را اشاره به كيفر دردناكى مىدانند كه در زير ضربات شمشير
رزمندگان اسلام در ميدان" بدر" بر سر آنان فرود آمد.
اين احتمال نيز وجود دارد كه اين آيه اشاره به گروه خاصى نباشد بلكه يك قانون
كلى و همگانى را درباره كيفرهاى الهى بازگو مىكند كه آغازش رحمت است و سپس
گوشماليها و كيفرهاى تربيتى، و سر انجام عذاب استيصال و مجازات نابود كننده [2]
[1]" مبلس" از ماده"
ابلاس" به معنى اندوهى است كه از شدت حادثه رخ مىدهد و انسان را غالبا به
سكوت و حيرت يا نوميدى و ياس مىكشاند.
[2] آيه إِنَّ الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بالآخره كه قبل از اين آيات است اين تفسير را تاييد مىكند.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 14 صفحه : 288