نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 14 صفحه : 140
و مطالبى
براى انحراف افكار عمومى در لابلاى آن مىگفتند تا اثرات هدايت بخش آنها را خنثى
كنند، اما خداوند اين القائات شيطانى را محو و نابود مىكرد و آيات خود را استحكام
مىبخشيد".
البته اين
تفسير با جمله ثُمَّ يُحْكِمُ اللَّهُ آياتِهِهماهنگى
دارد، و با افسانه" غرانيق" كه بعدا مىآيد (طبق بعضى از توجيهات)
سازگار است، ولى مهم اين است كه" تمنى" و" امنيه" كمتر به
معنى تلاوت آمده تا آنجا كه در آيات قرآن در هيچ موردى در اين معنى به كار نرفته
است.
ريشه
اصلى" تمنى" كه از ماده" منى" (بر وزن مشى) گرفته شده، در اصل
به معنى تقدير و فرض است، و اگر نطفه انسان و حيوانات را" منى" مىگويند
به خاطر اين است كه صورت بندى از طريق آن انجام مىگيرد، و اگر به مرگ"
منية" گفته مىشود به خاطر آن است كه اجل مقدر انسان در آن فرا مىرسد آرزوها
را از اين رو" تمنى" مىگويند كه انسان تقدير و تصوير آن را در ذهن خود
مىگيرد، نتيجه اينكه ريشه اصلى اين كلمه همه جا به" تقدير و فرض و تصوير"
باز مىگردد.
البته" تلاوت"
را مىتوان به نوعى با اين معنى ارتباط داد و گفت: تلاوت عبارت از تقدير و تصوير
الفاظ مىباشد، ولى ارتباطى است بسيار دور كه كمتر در كلمات عرب اثرى از آن ديده
شده است.
اما معنى
گذشته كه در تفسير آيه گفتيم، (طرحها و برنامههاى پيامبران براى پيشبرد اهداف
الهى) تناسب زيادى با معنى ريشهاى" تمنى" دارد.
سومين
احتمالى كه در تفسير آيه فوق از سوى بعضى از مفسران اظهار شده اين است كه منظور
اشاره به پارهاى از" خطورات و وسوسههاى شيطانى" است كه گاه در يك لحظه
زودگذر در ميان افكار پاك و نورانى انبياء افكنده مىشد، اما چون آنها داراى مقام
عصمت بودند و با نيروى غيبى و امداد الهى تقويت مىشدند
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 14 صفحه : 140