مى‌شويم.

بازگشت همه ما به خاك و يا مبعوث شدن از خاك، كاملا روشن است اما اينكه چگونه آغاز همه ما از خاك است، دو تفسير وجود دارد، نخست اينكه همه ما از آدم هستيم و آدم از خاك، و ديگر اينكه: حتى خود ما نيز از خاك گرفته شده‌ايم، زيرا تمام مواد غذايى كه بدن ما و پدران و مادران ما را تشكيل داده از همين خاك گرفته شده است.

ضمنا اين تعبير، اخطارى است به همه گردنكشان و فرعون‌صفتان كه فراموش نكنند از كجا آمده‌اند، و به كجا خواهند رفت، اين همه غرور و نخوت و گردنكشى و طغيان، براى موجودى كه ديروز خاك بوده و فردا نيز خاك مى‌شود چرا؟

نكته‌ها: [1- معنى كلمات:" مهد" و" مهاد"" ازواجا" و" اولوا النهى"]

1- كلمه" مهد" و" مهاد" هر دو به معنى مكانى است كه آماده براى نشستن و خوابيدن و استراحت است و در اصل كلمه" مهد" به محلى گفته مى‌شود كه كودك را در آن مى‌خوابانند (گاهواره يا مانند آن).

گويى انسان كودكى است كه به گاهواره زمين سپرده شده است، و در اين گاهواره همه وسائل زندگى و تغذيه او فراهم است.

2- كلمه" ازواجا" كه از ماده زوج گرفته شده است، هم مى‌تواند اشاره به اصناف و انواع گياهان باشد، و هم اشاره سربسته‌اى به مساله زوجيت (نر و ماده بودن) در عالم گياهان كه به خواست خدا ذيل آيات مناسبتر از آن سخن خواهيم گفت.

3- در تفسير" اولوا النهى" در حديثى كه در اصول كافى از پيامبر ص نقل شده است چنين مى‌خوانيم:

ان خياركم اولوا النهى، قيل يا رسول اللَّه‌