نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 13 صفحه : 130
اين احتمال
را نيز بعضى از مفسران بزرگ دادهاند كه منظور از آيه فوق اين است كه عبادت
كنندگان بتها، در قيامت كه پردهها كنار مىرود و همه حقايق آشكار مىشود و خود را
رسوا مىبينند، منكر عبادت بتها مىشوند، و بر ضد آنها سخن خواهند گفت، چنان كه در
آيه 23 سوره انعام مىخوانيم: بتپرستان در قيامت مىگويند:
وَ اللَّهِ رَبِّنا ما كُنَّا مُشْرِكِينَ:" به
خدايى كه پروردگار ما است سوگند كه ما هرگز مشرك نبوديم"!.
ولى تفسير
اول با ظاهر آيه سازگارتر است، چرا كه عبادتكنندگان مىخواستند، معبودان عزتشان
باشند ولى سرانجام ضدشان مىشوند.
البته
معبودهايى همچون فرشتگان يا شياطين و جن كه داراى عقل و دركند وضعشان روشن است،
ولى معبودهاى بىجان در آن روز، ممكن است به فرمان خدا به سخن درآيند و بيزارى خود
را از عابدان اعلام كنند.
از حديثى كه
از امام صادق ع نقل شده نيز همين تفسير را مىتوان استفاده كرد زيرا امام در تفسير
آيه فوق مىفرمايد:
يكون هؤلاء
الذين اتخذوهم آلهة من دون اللَّه ضدا يوم القيامة، و يتبرءون منهم و من عبادتهم
الى يوم القيامه:
" روز
قيامت معبودهايى را كه جز خدا انتخاب كردند بر ضدشان خواهند بود و از آنها و از
عبادت كردنشان بيزارى مىجويند".
جالب اينكه
در ذيل حديث جمله كوتاه و پرمحتوايى در باره حقيقت عبادت، مىخوانيم:
ليس
العبادة هى السجود و لا الركوع، و انما هى طاعة الرجال، من اطاع مخلوقا فى معصية
الخالق فقد عبده:
" عبادت
(تنها) سجود و ركوع نيست، بلكه حقيقت عبادت، اطاعت اين و آن است، هر كس مخلوقى را
در معصيت خالق اطاعت كند او را پرستش كرده است" (و سرنوشت او همان سرنوشت
مشركان و بتپرستان است). [1]