الَّذِي يَنْعِقُ بِما لا يَسْمَعُ إِلَّا دُعاءً وَ نِداءً).

آرى آنها به گوسفندان و حيواناتى مى‌مانند كه از فريادهاى چوپان خيرخواه و دلسوز چيزى جز سر و صدايى كه فقط تحريك آنى در آنها دارد نمى‌فهمند.

و در پايان آيه براى تاكيد و توضيح بيشتر اضافه مى‌كند" آنها كر و لال و نابينا هستند و لذا چيزى درك نمى‌كنند"! (صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لا يَعْقِلُونَ‌).

و به همين دليل آنها تنها به سنتهاى غلط و خرافى پدران خود چسبيده‌اند و از هر دعوت سازنده‌اى رويگردانند [1] بعضى از مفسران تفسير ديگرى براى آيه ذكر كرده‌اند، و آن اينكه مثل كسانى كه بتها و خدايان ساختگى را صدا مى‌زنند همچون كسى است كه حيوانات بى‌شعور را صدا مى‌زند، نه آن حيوانات از سخنان او چيزى درك مى‌كنند و نه اين معبودهاى ساختگى از سخنان عابدان خود، چرا كه اين بتها كرند و كورند و لال (دقت كنيد).

ولى بيشتر مفسران تفسير اول را انتخاب كرده‌اند و در روايات اسلامى نيز به آن اشاره شده است، و ما نيز آن را انتخاب كرديم.

[1] البته مطابق اين تفسير آيه نياز به تقدير دارد و در اصل چنين است مثل الداعى للذين كفروا الى الايمان ... يعنى مثال كسى كه كافران را به سوى ايمان دعوت مى‌كند مثل چوپان دلسوز است ...

و بنا بر اين جمله" صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لا يَعْقِلُونَ‌" توصيفى است براى اينگونه افراد كه تمام ابزار درك را عملا از دست داده‌اند، نه اينكه چشم و گوش و زبان ندارند، دارند ولى چون از آن استفاده نمى‌كنند گويى ندارند!