اين آيه گفتيم كه آيه عموميت دارد، (هم مورد روايت را شامل است و هم غير آن را)[1].

[چند روايت در معناى:(وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ)]

و در تفسير قمى از ابى الجارود از امام باقر (ع) روايت كرده كه در تفسير جمله‌(وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ) مى‌فرمود: يعنى بين انسان و گناهش حائل مى‌شود و نمى‌گذارد كه او را بسوى آتش بكشاند، و بين كافر و اطاعتش حائل مى‌شود و نمى‌گذارد كه با اطاعت ايمان خود را كامل نمايد، و بدانيد كه ملاك هر عملى به خاتمه آن است‌[2].

و در محاسن به سند خود از على بن حكم از هشام بن سالم از امام صادق (ع) روايت كرده كه در تفسير جمله‌(وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ) فرموده: حائل مى‌شود بين انسان و بين اينكه باطل را حق بداند[3].

مؤلف: اين روايت را صدوق در كتاب معانى الاخبار از ابن ابى عمير از هشام بن سالم از آن حضرت نقل كرده‌[4].

و در تفسير عياشى از يونس بن عمار از ابى عبد اللَّه (ع) روايت كرده كه فرمود:

هيچ وقت دلى يقين نمى‌كند به اينكه باطلى حق است، و هرگز يقين نمى‌كند به اينكه حقى باطل باشد[5].

و در الدر المنثور است كه: ابن مردويه از ابن عباس (رضى اللَّه عنهما) روايت كرده كه گفت: من از رسول خدا 6 از اين آيه كه مى‌فرمايد(يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ) پرسش نمودم، حضرت فرمود: خداوند ميان مؤمن و كفر و ميان كافر و هدايت حائل مى‌شود[6].

مؤلف: و اين روايت از جهت معنا و تفسير آيه نزديك به روايت گذشته است كه از ابى الجارود از امام باقر (ع) نقل كرديم.

و در تفسير عياشى از حمزة الطيار از امام صادق (ع) روايت كرده كه در ذيل جمله‌(وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَ قَلْبِهِ) فرمود: آن اين است كه به چيزى از طريق گوش، چشم، زبان و دست اشتها پيدا كند ولى با اينكه اشتها دارد به هيچ وجه دست نمى‌زند زيرا

[1] تفسير برهان ج 2 ص 71

[2] تفسير قمى ج 1 ص 271

[3] محاسن برقى ص 237 ش 205

[4] معانى الاخبار

[5] تفسير عياشى ج 2 ص 53 ح 39

[6] الدر المنثور ج 3 ص 176