با اينكه هر آينه شما را رسولى از خود شما آمد كه ضرر و هلاك شما بر او گران است و او حريص است بر هدايت شما و به مؤمنين رءوف و رحيم است (128).

پس اگر اعراض كردند بگو خدا مرا بس است، معبودى نيست جز او من بر او توكل مى‌كنم و او پروردگار عرش بزرگ است (129).

بيان آيات [حال مؤمنين و منافقين در موقع نزول سوره قرآنى‌]

آيات سوره برائت با اين چند آيه ختم مى‌شود، و اين آيات حال مؤمنين و منافقين در موقع نزول سوره قرآنى را بيان مى‌كند، و بدين وسيله نشانه ديگرى از نشانه‌هاى نفاق را شرح مى‌دهد كه با آن مؤمن از منافق تشخيص داده مى‌شود، و آن اين است كه در موقع نزول قرآن به يكديگر مى‌گويند: اين آيه ايمان كدامتان را زياد كرد؟ و يا به يكديگر نگاه مى‌كنند و مى‌گويند مبادا كسى شما را ببيند.

و در آخر رسول گرامى خود را به وصفى توصيف مى‌كند كه دلهاى مؤمنين به وى متمايل شود، و او را دستور مى‌دهد، به اينكه اگر مردم از او روى گردانيدند بر خدا توكل جويد.

( وَ إِذا ما أُنْزِلَتْ سُورَةٌ فَمِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ أَيُّكُمْ زادَتْهُ هذِهِ إِيماناً) ...(وَ هُمْ كافِرُونَ ) از طرز سؤال‌(هَلْ يَراكُمْ مِنْ أَحَدٍ) برمى‌آيد كه گوينده و پرسش كننده آن دلش خالى از شك و ترديد نبوده، زيرا طبع چنين سؤالى خود گواه است بر اينكه صاحب آن در دل خود اثرى از نزول قرآن احساس نكرده، و چون مى‌پندارد كه دل سايرين مانند دل او است، لذا جستجو مى‌كند كسى را كه دلش از نزول قرآن متاثر شده پيدا كند، به عبارت ديگر، او خيال مى‌كند كه پيغمبر اكرم دعويدار اين است كه قرآن در تمامى دلها اثر مى‌گذارد و همه را اصلاح مى‌كند، چه اينكه مستعد و آماده اصلاح باشد يا نباشد، و چون خود را مى‌بيند كه هر چه سوره جديد نازل مى‌شود در دلش اثرى از خشوع در برابر خدا و ميل به حق نمى‌گذارد، ترديدش زيادتر مى‌شود، تا آنجا كه ناگزير مى‌شود از سايرين كه در موقع نزول حاضر بوده‌اند بپرسد، نكند ايشان نيز مثل خودش باشند، كه اگر مثل اويند در نفاقش استوارتر باشد.

و كوتاه سخن، نحوه سؤال گواه است بر اينكه سائل دلش خالى از نفاق نيست، زيرا خود خداى تعالى در دو آيه مورد بحث وضع دلها را روشن نموده، ميان دل مؤمنين و دل بيماردلان فرق گذاشته و فرموده:(فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا) آنهايى كه ايمان آوردند، و دلهايشان خالى از نفاق و برى از مرض است و نسبت به دين خود يقين دارند- البته اين وصف آخرى از قرينه مقابله استفاده مى‌شود- در نتيجه از شنيدن سوره‌اى كه نازل مى‌شود ايمانشان زياد