لشكر روبرو شده و صف‌آرايى كردند و آماده جنگ شدند ابو جهل گفت: بار الها! هر كدام از ما دو فريق سزاوارتر به نصرتيم آن فريق را نصرت ده، مسلمين هم استغاثه كردند و در نتيجه ملائكه فرود آمدند و آيه‌(إِذْ تَسْتَغِيثُونَ رَبَّكُمْ ...) نازل شد.

و بعضى گفته‌اند: رسول خدا 6 وقتى كثرت نفرات مشركين و كمى نفرات مسلمين را بديد رو به قبله كرد و گفت: بارالها! وفا كن به آنچه مرا وعده دادى، پروردگارا! اگر اين گروه (اصحاب من) را به دست اين دشمنان هلاك سازى ديگر در روى زمين عبادت نمى‌شوى، رسول خدا 6 هم چنان خداى خود را مى‌خواند و دستها را رو به آسمان بلند كرد تا حدى كه ردايش از شانه‌اش افتاد، در اين موقع بود كه خداوند آيه‌(إِذْ تَسْتَغِيثُونَ رَبَّكُمْ) را نازل كرد، صاحبان اين قول گفتار خود را به عمر بن خطاب و سدى و ابى صالح نسبت داده‌اند، و از حضرت ابى جعفر (ع) نيز روايت شده است.

صاحب مجمع البيان سپس اضافه كرده كه: وقتى عصر شد، و رفته رفته تاريكى شب رسول خدا 6 و يارانش را فرا گرفت، خداوند خواب را بر ياران او مسلط كرد، و همه به حالت چرت درآمدند، و چون زمينى كه ايشان در آنجا اطراق كرده بودند ريگزار بود، و قدمهايشان مى‌لغزيد (و از اين ناحيه ناراحت بودند)، خداوند باران را برايشان نرم نرم نازل كرد تا زمين نمناك و سفت گرديد، و قدم‌ها استوار گشت، و همين باران در ناحيه لشكرگاه قريش مانند دهانه مشك مى‌ريخت، علاوه بر اين خداوند دلهاى كفار را پر از وحشت نمود، هم چنان كه فرموده:(سَأُلْقِي فِي قُلُوبِ الَّذِينَ كَفَرُوا الرُّعْبَ)[1].

مؤلف: لفظ(إِذْ تَسْتَغِيثُونَ رَبَّكُمْ) با نازل شدن آن در روز بدر و در پى استغاثه مسلمين سازگار نيست، بلكه سياق آيه دلالت مى‌كند بر اينكه با آيه‌(يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْأَنْفالِ) و آيات بعد از آن نازل شده، و اين آيات دلالت دارد بر يك حكايتى كه قبلا رخ داده است، و خداوند در آن داستان بر مسلمين منت نهاده كه آيات نصرت را برايشان فرو فرستاده و نعمت‌هايى به ايشان ارزانى داشته است، و اين نعمت‌ها را به رخ ايشان مى‌كشد تا شكرش را به جا آورده، و در اوامر و نواهيش اطاعتش كنند.

و بعيد نيست اينكه در روايت مجمع البيان نزول آيه را بعد از استغاثه مسلمين در روز بدر دانسته، از باب انطباق مضمون آيه با واقعه بدر باشد (نه اينكه آيه در بدر نازل شده باشد) و اين قبيل از مضمون‌ها در روايات مربوط به شان نزول آيات زياد است.

[1] مجمع البيان ج 3- 4 ص 525