نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 5 صفحه : 565
و نكته دوم اينكه جمله:(وَ مَنْ
لَمْ يَحْكُمْ ...) از باب به كار بردن علت حكم است در جاى معلول
آن، و تقدير كلام چنين است: و ان لم يتصدق فليحكم بما انزل اللَّه فان من لم
يحكم بما انزل اللَّه فاولئك هم الظالمون- و اگر مجنى عليه صرف نظر نكرد، بايد كه
حاكم بر طبق ما انزل اللَّه حكم كند، زيرا كسى كه حكم مىكند ولى نه بر طبق ما
انزل اللَّه، از ستمگران است .
(وَ قَفَّيْنا عَلى آثارِهِمْ بِعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ
يَدَيْهِ مِنَ التَّوْراةِ) كلمه قفينا از باب تفعيل، و مصدر
آن تقفيه است و به معناى آن است كه چيزى را دنبال چيزى و بعد از آن قرار دهى و اين
مصدر از كلمه قفا (پشت گردن) گرفته شده، و كلمه آثار جمع
اثر است، و اثر به معناى حاصل از هر چيزى است كه با ديدن آن اثر پى به وجود آن چيز
برده مىشود، ولى غالبا استعمالش در شكلى است كه از جاى پاى رونده، در زمين
مىماند، و ضمير جمع در آثارهم به انبيا بر مىگردد.
و عبارت:(وَ قَفَّيْنا عَلى آثارِهِمْ بِعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ)، استعاره به كنايه
است و منظور از آوردن اين تعبير اين بوده كه بفهماند عيسى بن مريم (ع) نيز همان
راهى را رفت كه انبياى قبل از او رفتند و آن عبارت بود از طريق دعوت به توحيد و
تسليم شدن در برابر خداى تعالى.
و جمله:(مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ التَّوْراةِ) بيانگر جمله قبلى و
اشاره است به اينكه دعوت عيسى بن مريم (ع) همان دعوت موسى (ع) بوده، و هيچ جدايى
بين آن دو نبوده است.
[در قرآن
جزئيات نزول انجيل بر عيسى (ع) ذكر نشده است]
(وَ آتَيْناهُ الْإِنْجِيلَ فِيهِ هُدىً وَ نُورٌ وَ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ
يَدَيْهِ مِنَ التَّوْراةِ) سياق و زمينه آيات از اين جهت كه متعرض حال
شريعتهاى موسى و عيسى و محمد (ع) است و در باره كتب اين انبيا نازل شده اقتضا
مىكند كه اين كتابها با يكديگر تطابق داشته باشند و لازمه آن چند چيز است.
اول اينكه
انجيل نامبرده در آيه- كه معنايش بشارت است- كتابى بوده كه بر حضرت مسيح (ع) نازل
شده نه صرف اينكه يك بشارت باشد، خلاصه مطلب اينكه در آيه مورد بحث معناى لغوى اين
كلمه منظور نيست، بلكه معناى اصطلاحى و معروفش منظور است، چيزى كه هست خداى تعالى
جزئيات كيفيت نزول انجيل بر آن جناب را ذكر نكرده، آن طور كه در باره تورات و
انجيل ذكر كرده در باره تورات فرموده:( قالَ يا مُوسى إِنِّي
اصْطَفَيْتُكَ عَلَى النَّاسِ بِرِسالاتِي وَ بِكَلامِي فَخُذْ ما آتَيْتُكَ وَ
كُنْ مِنَ الشَّاكِرِينَ، وَ كَتَبْنا لَهُ فِي الْأَلْواحِ مِنْ)
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 5 صفحه : 565