نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 4 صفحه : 324
و در تفسير عياشى از امام صادق و از ابى الحسن
8 روايت آمده كه فرمودهاند: خداى تعالى در باره خوردن مال يتيم به دو
عقوبت تهديد كرده، كه يكى از آن دو عقوبت آخرت است يعنى همان آتش و اما دومى عقوبت
دنيا است كه آيه:(وَ لْيَخْشَ الَّذِينَ لَوْ تَرَكُوا مِنْ خَلْفِهِمْ
ذُرِّيَّةً ضِعافاً خافُوا عَلَيْهِمْ فَلْيَتَّقُوا اللَّهَ وَ لْيَقُولُوا
قَوْلًا سَدِيداً) بيانگر آن است و منظور از اين آيه اين است كه
بايد بترسند از اينكه بچههايشان يتيم شوند و دچار همين سرنوشت گردند سرنوشتى كه
يتيمهاى مردم بدان دچار شدند، يعنى پدر را از دست دادند و لاشخورانى چون اينان
اموالشان را خوردند[1].
مؤلف قدس
سره: نظير اين روايت را مرحوم كلينى در كتاب كافى[2]
از امام صادق ع و مرحوم صدوق در كتاب معانى الاخبار[3]
از امام باقر ع آوردهاند و در همان كتاب از عبد الاعلى از مولى آل سام روايت كرده
كه گفت: امام صادق ابتداء و بدون اينكه كسى پرسيده باشد فرمود: هر كس ظلم كند خداى
تعالى بر او مسلط مىكند كسى را كه به او و يا به اولاد و يا به نوههاى او ظلم
كند، راوى مىگويد: چون اين را بشنيدم در دلم گذشت كه به چه حساب او ظلم كرده و
اثر سوء ظلم او، يقه فرزندان و فرزند زادگان او را بگيرد؟ امام ع به علم امامتش و
قبل از اينكه من آنچه از دلم گذشته بود به زبان آورم فرمود: اين يك حقيقت قرآنى
است، خداى تعالى مىفرمايد:(وَ لْيَخْشَ الَّذِينَ لَوْ
تَرَكُوا مِنْ خَلْفِهِمْ ذُرِّيَّةً ضِعافاً خافُوا عَلَيْهِمْ فَلْيَتَّقُوا
اللَّهَ وَ لْيَقُولُوا قَوْلًا سَدِيداً).
و در تفسير
الدر المنثور است كه عبد بن حميد از قتاده روايت كرده كه گفت: براى ما نقل كردند
كه رسول خدا 6 فرموده: از خدا بترسيد و رعايت حال دو طايفه ناتوان را بكنيد،
يكى يتيم و دوم زن ، كه خداى تعالى از يك سو او را يتيم
كرده و از سوى ديگر سفارشش را به سايرين نموده، از يك سو او را با گرفتن پدر از وى
مورد آزمايش قرار داده، و از سوى ديگر شما را بوسيله او در بوته امتحان نهاده[4] (تا معلوم شود او از كوره آتش
يتيمى چگونه بيرون مىآيد و شما از كوره آتش يتيمنوازى چگونه در مىآييد
مترجم ).
مؤلف قدس
سره: اخبار در خوردن مال يتيم و اينكه اين عمل گناهى است كبيره و مهلك، هم از طرق
شيعه و هم از طرق اهل سنت بسيار زياد وارد شده است.