دانسته‌اند، كلمه ما- چيزى كه را به معناى من- كسى كه گرفته‌اند، و نيز حكم را به معناى قضا گرفته، و در نتيجه آيه را چنين معنا كرده‌اند: وقتى مردم مختلف هستند، و لازمه اختلافشان اختلاف جزايشان در روز جزاست، پس كسى كه تكذيب جزا را روش خود كرده آيا خداى تعالى را اقضى القاضين نمى‌داند؟ آرى او بين تو و تكذيب‌گران به تو به روز جزا حكم خواهد كرد.

ولى خواننده عزيز توجه دارد كه صاحبان اين وجه بيهوده خود را به زحمت انداخته‌اند.

بحث روايتى [ (چند روايت راجع به مراد از تين ، زيتون و البلد الامين )]

در تفسير قمى در ذيل آيه‌(وَ التِّينِ وَ الزَّيْتُونِ وَ طُورِ سِينِينَ وَ هذَا الْبَلَدِ الْأَمِينِ) آمده كه:

منظور از تين ، مدينه، و از زيتون بيت المقدس، و از طور سينين كوفه، و از(هذَا الْبَلَدِ الْأَمِينِ) مكه است‌[1].

مؤلف: اين معنا در بعضى از روايات از موسى بن جعفر (ع) از پدران بزرگوارش از رسول خدا 6 نيز آمده، ولى خالى از اشكال نيست‌[2].

و در بعضى ديگر آمده: تين و زيتون، حسن و حسين، و طور على، و بلد امين رسول خدا 6 است. ولى اين روايات به هيچ وجه از باب تفسير نيست‌[3].

و در الدر المنثور است كه ابن مردويه از جابر بن عبد اللَّه روايت كرده كه گفت:

خزيمة بن ثابت- البته اين غير آن خزيمه انصارى است- از رسول خدا 6 از بلد امين پرسيد، فرمود: مكه است‌[4].

[1] تفسير برهان، ج 4، ص 477 و نور الثقلين، ج 5، ص 606.

[2] ( 2 و 3) تفسير برهان، ج 4، ص 477، ح 1 و 4.

[3] ( 2 و 3) تفسير برهان، ج 4، ص 477، ح 1 و 4.

[4] الدر المنثور، ج 6، ص 366.