نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 2 صفحه : 99
خونريزى تصور ندارد.
[پاسخ
بگفته غلط: اسلام دين شمشير و اجبار است و مخالف روش انبياى سلف مىباشد!!]
با بيانى كه
گذشت پاسخ ايرادى كه به حكم جهاد در اسلام كردهاند نيز داده مىشود، چون اشكال
كنندگان مىگويند: نهضتهاى دينى تا آنجا كه از انبياى گذشته سراغ داريم طورى بوده
كه با جهاد سازش نداشته، چون دين انبيا در سير و پيشرفتش تنها به دعوت و هدايت
تكيه داشته، نه اكراه مردم بر ايمان، تا در صورت تخلف پاى قتال به ميان آيد، و در
نتيجه خونريزى و اسيرى و غارت مطرح شود، و بهمين جهت است كه چه بسا اشخاصى چون
مبلغين مسيحيت دين اسلام را دين شمشير و خون دانسته، و بعضى ديگر دين اجبار و
اكراه خواندهاند.
پاسخى كه
گفتيم از بيان گذشته ما استفاده مىشود، اين است كه قرآن مىگويد اسلام اساسش بر
حكم فطرت بشر است، فطرتى كه هيچ انسانى در احكام آن ترديد نمىكند، و كمال انسان
در زندگيش را همان مىدانند كه فطرت بدان حكم كرده باشد، و به سويش بخواند، و اين
فطرت حكم مىكند به اينكه تنها اساس و پايهاى كه بايد قوانين فردى و اجتماعى بشر
بر آن اساس تضمين شود، توحيد است، و دفاع از چنين اساس و ريشه و انتشار آن در ميان
جامعه، و نگهبانى آن از نابودى و فساد، حق مشروع بشر است و بشر بايد حق خود را
استيفا كند، حال به هر وسيلهاى كه ممكن باشد، البته از آنجايى كه ممكن است در
استيفاى اين حق خود دچار تندرويها و يا كندرويها شود، خود قرآن راه اعتدال و
ميانهروى را ارائه داده، نخست استيفاء اين حق را با صرف دعوت آغاز كرده، و دستور
داده تا در راه خدا اذيتهاى كفار را تحمل كنند، و در مرحله دوم از جان و مال و
ناموس مسلمين و از بيضه اسلام دفاع نموده، متجاوزين را سر جاى خود بنشانند، و در
مرحله سوم اعلان جنگ دهند، و قتال ابتدايى را آغاز كنند، كه هر چند به ظاهر قتالى
است ابتدايى، ليكن در حقيقت دفاع از حق انسانيت و كلمه توحيد و يكتاپرستى است و
اسلام هرگز قبل از دعوت به زبان خوش و اتمام حجت جنگ را آغاز نكرده است، هم چنان
كه تاريخ زندگى پيامبر اسلام شاهد است. كه عادتش بر اين جريان داشته، و خداى تعالى
در اين باره فرموده:(ادْعُ إِلى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ
الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ، وَ جادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ)[1].
و اين آيه
شريفه مطلق است، و اطلاقش دليل بر همان گفته ما است، كه اسلام هرگز قبل از دعوت به
زبان خوش و اتمام حجت جنگ را آغاز نكرده است و نيز فرموده:
[1] مردم راى به راه پروردگارت به حكمت و موعظه حسنه دعوت كن، و
به بهترين وجه ممكن با ايشان مجادله كن سوره نحل آيه 125
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 2 صفحه : 99