نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 2 صفحه : 587
ارتباط دارد اين را مىفهماند كه همه يك باره
نازل شده، و اين آيات مؤمنين را تحريك و تشويق به انفاق در راه خدا مىكند، و نخست
براى زياد شدن و بركت مالى كه انفاق مىكنند مثلى مىزند، كه يك درهم آن هفتصد
درهم مىشود، و چه بسا كه خدا بيشترش هم مىكند، و سپس براى انفاق ريايى و غير
خدايى مثلى مىآورد تا بفهماند كه چنين انفاقى بركت و بهرهاى ندارد، و در مرحله
سوم مسلمانان را از انفاق با منت و اذيت نهى مىكند، زيرا كه منت و اذيت اثر آن را
خنثى مىكند، و اجر عظيمش را حبط نموده و از بين مىبرد سپس دستور مىدهد كه از
مال پاكيزه خود انفاق كنند، نه اينكه از جهت بخل و تنگ نظرى هر مال ناپاك و دور
انداختنى را در راه خدا بدهند، و آن گاه موردى را كه بايد مال در آن مورد انفاق
شود ذكر مىكند كه عبارت است از فقرايى كه در راه خدا از هستى ساقط شدهاند، و در
آخر اجر عظيمى كه اين انفاق نزد خداى تعالى دارد بيان مىكند.
و سخن كوتاه
اينكه: آيات مورد بحث، مردم را دعوت به انفاق مىكند و در مرحله اول، جهت اين دعوت
و غرضى را كه در آن است بيان نموده و مىفرمايد: هدف از اين كار بايد خدا باشد نه
مردم، و در مرحله دوم صورت عمل و كيفيت آن را تبيين كرده كه بايد منت و اذيت به
دنبال نداشته باشد، و در مرحله سوم وضع آن مال را بيان مىكند كه بايد طيب باشد نه
خبيث، و در مرحله چهارم مورد آن را كه بايد فقيرى باشد كه در راه خدا فقير شده و
در مرحله پنجم اجر عظيمى كه در دنيا و آخرت دارد بيان نموده است.
گفتارى
پيرامون انفاق
يكى از
بزرگترين امورى كه اسلام در يكى از دو ركن حقوق الناس و حقوق
اللَّه مورد اهتمام قرار داده و به طرق و انحاى گوناگون، مردم را بدان وادار
مىسازد، انفاق است پارهاى از انفاقات از قبيل زكات، خمس، كفارات مالى و اقسام
فديه را واجب نموده و پارهاى از صدقات و امورى از قبيل وقف سكنى دادن ما دام
العمر كسى، وصيتها، بخششها و غير آن را مستحبّ نموده است.
[تعديل
ثروتها، كم كردن فاصله طبقاتى، ايجاد برادرى بين مسلمين و ... علل و اهداف تاكيد
شديد نسبت به انفاق است]
و غرضش اين
بوده كه بدينوسيله طبقات پائين را كه نمىتوانند بدون كمك مالى از ناحيه ديگران
حوائج زندگى خود را برآورند- مورد حمايت قرار داده تا سطح زندگيشان را بالا ببرند،
تا افق زندگى طبقات مختلف را به هم نزديك ساخته و اختلاف ميان آنها را از جهت ثروت
و نعمات مادى كم كند.
و از سوى
ديگر توانگران و طبقه مرفه جامعه را از تظاهر به ثروت يعنى از تجمل و آرايش
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 2 صفحه : 587