بپرستند (و در برابر اوامرش خاشع باشند، آرى اين همان خدايى است كه زمين مرده را زنده مى‌كند، براى او آوردن دلهايى زنده كارى ندارد).

در نتيجه آيه شريفه در معناى آيه زير مى‌باشد:(ها أَنْتُمْ هؤُلاءِ تُدْعَوْنَ لِتُنْفِقُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَمِنْكُمْ مَنْ يَبْخَلُ وَ مَنْ يَبْخَلْ فَإِنَّما يَبْخَلُ عَنْ نَفْسِهِ وَ اللَّهُ الْغَنِيُّ وَ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ وَ إِنْ تَتَوَلَّوْا يَسْتَبْدِلْ قَوْماً غَيْرَكُمْ ثُمَّ لا يَكُونُوا أَمْثالَكُمْ)[1].

و باز به همين مناسبت كه قبلا چنين آيه‌اى نازل شده بود در ذيل آيه فرمود: (قَدْ بَيَّنَّا لَكُمُ الْآياتِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ‌)- ما آيات را برايتان بيان كرديم تا شايد تعقل كنيد .

(إِنَّ الْمُصَّدِّقِينَ وَ الْمُصَّدِّقاتِ وَ أَقْرَضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً يُضاعَفُ لَهُمْ وَ لَهُمْ أَجْرٌ كَرِيمٌ) اين آيه شريفه داستان اجر كريم و مضاعف را دوباره خاطر نشان كرد، تا به اين وسيله نيز ترغيب در انفاق در راه خدا كرده باشد، در سابق انفاقگران را قرض دهندگان به خدا مى‌خواند، و در اين آيه صدقه دهندگان را نيز (قرض دهندگان به خدا) خوانده، و اصل دو كلمه مصدقين و مصدقات كه هم حرف صاد در آنها تشديد دارد، و هم حرف دال، در اصل متصدقين و متصدقات، و از باب تفعل هستند، و بر حسب يك قاعده صرفى حرف تاء مبدل به صاد شده. و جمله‌(وَ أَقْرَضُوا اللَّهَ) عطف است بر مدخول الف و لام در المصدقين ، و اينكه گفتيم مدخول الف و لام براى اين بود كه الف و لامى كه بر سر اسم فاعل در مى‌آيد معناى الذى را مى‌دهد.

پس معناى آيه چنين است: آن كسانى كه صدقه مى‌دهند و به خدا قرضى نيكو مى‌پردازند، خداوند آنچه را كه داده‌اند چند برابر نموده أجرى كريم هم دارند.

[مقصود از اينكه فرمود مؤمنان به خدا و رسل نزد پروردگارشان صديقين و شهدايند]

(وَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ رُسُلِهِ أُولئِكَ هُمُ الصِّدِّيقُونَ وَ الشُّهَداءُ عِنْدَ رَبِّهِمْ ...) در اين آيه شريفه نفرمود: امنوا باللَّه و رسوله همانطور كه در اول سوره مى‌فرمود:

(آمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ أَنْفِقُوا)، و همان طور كه در آخر سوره مى‌فرمايد:(يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ آمِنُوا بِرَسُولِهِ)، بلكه كلمه رسول را جمع آورده، فرمود: و رسله ، و اين به خاطر

[1] اينك شما مسلمانان حاضر، دعوت مى‌شويد به اينكه در راه خدا انفاق كنيد، و بعضى از شما بخل مى‌ورزند، بايد بدانند كه هر كس بخل بورزد از سود خودش بخل ورزيده، و خدا بى‌نياز است، و شما محتاجانيد، و اگر روى بگردانيد و از دستورات خدا متاثر نشويد، خداوند شما را با قومى ديگر عوض مى‌كند، كه مثل شما نباشند. سوره محمد، آيه 38.