در روزى كه به سوى آتش با رخساره‌ها كشيده مى‌شوند، (و به آنها گفته مى‌شود) بچشيد حرارت دوزخ را (48).

كه ما هر چيزى را با اندازه‌گيرى قبلى آفريديم (49).

و أمر ما تنها يكى، آن هم به سرعت چشم گرداندن است (50).

و با اينكه ما امثال شما را هلاك كرديم باز هم كسى نيست كه متذكر شود (51).

بدانند كه آنچه كرده‌اند در نامه‌ها ضبط است (52).

و هر كوچك و بزرگى در آن نوشته شده (53).

به درستى مردم با تقوا در بهشت‌ها و در وسعتند (54).

در جايگاهى كه همه قرب و نعمت و سرور و بقا است، قرب مالكى مقتدر (55).

بيان آيات‌

اين آيات به منزله نتيجه‌گيرى از مطالب و اخبار عبرت‌انگيزى است كه جلوتر آن را مكرر ذكر كرده بود، و آن اخبار نخست راجع به قيامت بود، و بار دوم راجع به داستان امت‌هاى هالك بود، پس در حقيقت اين آيات در درجه اول انعطافى به اخبار امت‌هاى هالكه دارد، و در نتيجه خطابى است به قوم رسول خدا 6، كه كفار شما بهتر از كفار امت‌هاى طاغى و جبار گذشته نيستند، و همانطور كه خداى تعالى آنها را به ذلت بارترين وجه هلاك كرد، اينان را نيز هلاك مى‌كند، و كفار شما برائتى از آتش دوزخ ندارند، و چنين مدركى برايشان نوشته نشده، تا با كفار امت‌هاى گذشته فرق داشته باشند، عده و عده شان هم در جلوگيرى از عقاب خدا سودى به حالشان نخواهد داشت.

و در درجه دوم به اخبار مربوط به قيامت كه در سابق گذشت انعطاف دارد، مى‌فرمايد:

اگر هم چنان مرتكب جرم شوند، و دعوت تو را تكذيب كنند، بلاى قيامتشان عظيم‌تر و تلخ‌تر خواهد بود، و در آخر اشاره‌اى به منزلگاه متقين در آن روز نموده، سوره را ختم مى‌كند.

[مقصود از خطاب در(أَ كُفَّارُكُمْ خَيْرٌ ...)]

(أَ كُفَّارُكُمْ خَيْرٌ مِنْ أُولئِكُمْ أَمْ لَكُمْ بَراءَةٌ فِي الزُّبُرِ) ظاهرا خطاب در اين آيه به قوم رسول خدا 6 است، چه مسلمانشان و چه كفارشان، چون كفار را به ايشان نسبت داده فرموده: آيا كفار شما بهترند ... ، و منظور از بهترى، بهترى در وضع دنيا و زخارف زندگى آن از مال و فرزندان است، ممكن هم هست منظور بهترى از حيث اخلاق عمومى و اجتماعى از قبيل سخاوت و