در اين دو آيه تفريعى شده است بر حجتهايى كه قبلا بر وحدانيت خدا در ربوبيت و الوهيت اقامه شده بود، و داستانهاى متعددى از امت‌هاى گذشته كه به خدا و رسولان او كفر مى‌ورزيدند، و سرانجام كارشان به انقراض انجاميد، در آن آمده بود.

در اين دو آيه نتيجه مى‌گيرد: حال كه چنين است پس به سوى خدا فرار كنيد. و مراد از فرار كردن به سوى خدا، انقطاع به سوى او است به دست برداشتن از كفر، و گريزان بودن از عقابى كه كفر به دنبال دارد، و متوسل شدن به ايمان به خداى تعالى به تنهايى، و اينكه او را يگانه معبودى بى شريك براى خود بگيرند.

جمله‌(وَ لا تَجْعَلُوا مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ) به منزله تفسيرى است براى جمله (فَفِرُّوا إِلَى اللَّهِ‌) و معنايش اين است: اين كه گفتيم به سوى خدا بگريزيد، و دست از غير او برداريد، مرادمان اين است كه به خداى يكتا برگرديد، به خدايى كه شريكى در الوهيت و معبوديت ندارد.

و خداى تعالى جمله‌(إِنِّي لَكُمْ مِنْهُ نَذِيرٌ مُبِينٌ) را مكرر آورده تا انذار را تاكيد كند.

و اين دو جمله از زبان رسول خدا 6 حكايت شده است.

بحث روايتى [ (رواياتى در باره آيات انفسى، رزق، يد داشتن خدا، و خلق زوجين از هر چيز و ...)]

در تفسير قمى در ذيل آيه‌(وَ فِي أَنْفُسِكُمْ أَ فَلا تُبْصِرُونَ) مى‌گويد: امام فرمود: آيتى كه خدا در خود تو دارد، اين است كه تو را شنوا و بينا كرده، يك بار خشم مى‌كنى و يك بار راضى مى‌شوى، گاهى گرسنه مى‌شوى و گاهى سير، و همه اينها آيتهاى خدا است‌[1].

مؤلف: در مجمع البيان اين تفسير را به امام صادق (ع) نسبت داده‌[2].

و در كتاب توحيد به سند خود از هشام بن سالم روايت كرده كه گفت: اشخاص از امام صادق سؤالاتى مى‌كردند، از آن جمله شخصى پرسيد: پروردگار خود را با چه چيزى شناختى؟ فرمود: به اينكه تصميم قطعى بر عملى مى‌گيرم، ولى چيزى نمى‌گذرد كه تصميم سست مى‌شود، و بر كارى همت مى‌گمارم ولى آن كار نمى‌شود، پس معلومم شد كه من تصميم مى‌گيرم و او آن را فسخ مى‌كند، من همت مى‌گمارم و او آن را نقض مى‌كند[3].

مؤلف: اين روايت را صاحب خصال از آن جناب از پدر و جد بزرگوارش از امير

[1] تفسير قمى، ج 2، ص 330.

[2] مجمع البيان، ج 9، ص 156.

[3] توحيد صدوق، ص 289، ح 8.