نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 18 صفحه : 44
لام در
جمله فلذلك لام تعليل است. و بعضى گفتهاند لام به معناى
الى است و معناى جمله اين است كه: پس به سوى همين دينى كه برايتان تشريع شده
دعوت كن، و در ماموريت پايدارى نما.
كلمه
و استقم امر از استقامت است كه به گفته راغب[1]
به معناى ملازمت طريق مستقيم است، و جمله(وَ لا تَتَّبِعْ
أَهْواءَهُمْ) به منزله تفسير كلمه(اسْتَقِمْ) است.
(وَ قُلْ آمَنْتُ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ مِنْ كِتابٍ)- در اين
جمله مىفرمايد: بگو به تمامى كتابهايى كه خدا نازل كرده ايمان دارم. و در تصديق و
ايمان به كتب آسمانى مساوات را اعلام كن. و معلوم است كه مراد از كتب آسمانى
كتابهايى است كه مشتمل بر شريعتهاى الهى است.
(وَ أُمِرْتُ لِأَعْدِلَ بَيْنَكُمُ)- بعضى[2]
از مفسرين گفتهاند: لام در جمله لاعدل لام زائد است كه تنها خاصيت
تاكيد را دارد، نظير لام در لنسلم در جمله(وَ أُمِرْنا لِنُسْلِمَ لِرَبِّ الْعالَمِينَ)[3]. و
معناى جمله مورد بحث اين است كه: و من مامور شدهام بين شما عدالت برقرار كنم،
يعنى همه را به يك چشم ببينم، قوى را بر ضعيف و غنى را بر فقير و كبير را بر صغير
مقدم ندارم، و سفيد را بر سياه و عرب را بر غير عرب و هاشمى را و يا قرشى را بر
غير آنان برترى ندهم. پس در حقيقت دعوت متوجه به عموم مردم است و مردم همگى در
برابر آن مساويند.
پس
جمله(آمَنْتُ بِما أَنْزَلَ اللَّهُ مِنْ كِتابٍ)
مساوى دانستن همه كتابهاى نازله است از حيث اينكه بايد همه ايمان آورند. و جمله(وَ أُمِرْتُ لِأَعْدِلَ بَيْنَكُمُ) مساوى دانستن همه مردم است
از حيث اينكه همه را بايد دعوت كرد، تا متوجه شرعى كه نازل شده بشوند.
بعضى[4]
ديگر از مفسرين گفتهاند: لام در جمله(لِأَعْدِلَ
بَيْنَكُمُ) لام تعليل است و معناى آن اين است: اين كه من مامور شدهام بدانچه
مامور شدهام بدين جهت بوده كه بين شما عدالت برقرار كنم.
و
نيز در باره عدالت بعضى[5] گفتهاند:
مراد از آن، عدالت در داورى است. بعضى ديگر[6]
گفتهاند: عدالت در حكم است. و بعضى[7] ديگر معناى
ديگرى كردهاند، ليكن همه