حال اگر مرد آن هستند كه تحمل عذاب كنند جايشان آتش است تحمل آن بكنند و اگر به التماس و استرضا بيفتند خدا هرگز از ايشان راضى نخواهد شد (24).

ما قرينان خوبى را كه مى‌توانستند داشته باشند به قرينان بدى تبديل كرديم تا آنچه را دارند و آنچه را كه آرزويش را دارند در نظرشان جلوه دهند و فرمان عذاب خدا بر آنان حتمى شد آن چنان كه در امت‌هاى گذشته از جن و انس حتمى شد چون كه اينگونه امت‌ها زيانكار بودند (25).

بيان آيات [انذار به عذاب دنيوى، عذابى مثل صاعقه عاد و ثمود كه پيامبران به سويشان رفتند و ...]

اين آيات هم متضمن انذار به عذاب دنيوى است كه قوم عاد و ثمود به كيفر كفرشان به پيغمبران و انكارشان به آيات خدا به آن مبتلا شدند و هم عذاب اخروى كه به زودى دشمنان خدا از اهل جحود كه كلمه عذاب در حقشان محقق شده به آن مبتلا مى‌شوند. و در آن اشاره‌اى هم به اين معنا هست كه چگونه خداوند در دنيا گمراهشان كرد و چگونه در آخرت اعضاى بدنشان را به زبان مى‌آورد.

(فَإِنْ أَعْرَضُوا فَقُلْ أَنْذَرْتُكُمْ صاعِقَةً مِثْلَ صاعِقَةِ عادٍ وَ ثَمُودَ) در مجمع البيان مى‌گويد: كلمه صاعقه به معناى هلاك كننده از هر چيز است‌[1].

و راغب از بعضى از اهل لغت نقل كرده كه گفته‌اند: صاعقه سه جور معنا مى‌دهد: يكى مرگ كه در جمله‌(فَصَعِقَ مَنْ فِي السَّماواتِ)، و جمله‌(فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ) به اين معنا است.

دوم عذاب كه در آيه‌(أَنْذَرْتُكُمْ صاعِقَةً مِثْلَ صاعِقَةِ عادٍ وَ ثَمُودَ) به اين معنا آمده. سوم آتش كه در آيه‌(وَ يُرْسِلُ الصَّواعِقَ فَيُصِيبُ بِها مَنْ يَشاءُ) به اين معنا آمده است‌[2].

ليكن آنچه را كه راغب معناى كلمه صاعقة دانسته، معناى آن نيست، بلكه آثارى است از معناى آن، چون معناى صاعقه صداى بسيار شديدى است كه در فضا بپيچد و به دنبالش يا آتش باشد، يا مرگ، و يا عذاب. پس صاعقه يك چيز است، و آن سه معنا از آثار آن است.

و بنا بر آنچه گذشت صاعقه بر دو عذابى كه بر عاد و ثمود نازل شد منطبق مى‌شود، چون يكى از آن دو باد سخت بود و ديگرى صداى بلند. و اگر فرمود: أنذرتكم- شما را انذار

[1] مجمع البيان، ج 9، ص 9.

[2] مفردات راغب، ماده صعق .