نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 17 صفحه : 186
بابت
ثاقب ناميدهاند كه از هدف خطا نمىرود و همواره به هدف مىخورد.
و
مراد از خطفه اين است كه: شيطانى دزدكى خود را به صدارس ملائكه برساند
تا حرفهاى آنان را گوش دهد. و در جاى ديگر از اين عمل به استراق سمع
تعبير كرده، و فرموده:(إِلَّا مَنِ اسْتَرَقَ السَّمْعَ
فَأَتْبَعَهُ شِهابٌ مُبِينٌ)[1] و
اين استثناء استثناى از ضمير فاعل در جمله لا يسمعون است.
و
بعضى از مفسرين گفتهاند: جايز است آن را استثنايى منقطع، و نامربوط به ما قبل
بگيريم.
و
معناى آيات پنجگانه مورد بحث اين است كه: ما آسمان دنيا يعنى نزديكترين آسمانها
به شما- و يا پايينترين آسمانها- را با زينتى بياراستيم، و آن همان ستارگان بود
كه در آسمان قرار داديم، و آن آسمان را از هر شيطانى خبيث و عارى از خير حفظ
كرديم، و حتى از اينكه سخنان ساكنين آسمان را بشنوند منعشان نموديم، تا از اخبار
غيبى كه ساكنان ملأ أعلى بين خود گفتگو مىكنند اطلاع نيابند، و به همين منظور از
هر طرف تيرباران مىشوند در حالى كه مطرود و رانده هستند و عذابى واجب دارند كه
هرگز از ايشان جدا شدنى نيست.
پس
كسى از جن نمىتواند به اخبار غيبى كه در آسمان دنيا بين ملائكه رد و بدل مىشود،
اطلاع يابد مگر آنكه از راه اختلاس و قاچاق چيزى از آن اخبار را به دست بياورد كه
در اين صورت مورد تعقيب شهاب ثاقب واقع مىشود، تير شهابى كه هرگز از
هدف خطا نمىرود.
گفتارى
در معناى شهاب [گفتارى در معناى شهاب (در ذيل آيه:(إِلَّا مَنْ خَطِفَ الْخَطْفَةَ فَأَتْبَعَهُ شِهابٌ ثاقِبٌ))]
مفسرين
براى اينكه مساله استراق سمع شيطانها در آسمان را تصوير كنند، و نيز
تصوير كنند كه چگونه در اين هنگام به سوى شيطانها با شهابها تيراندازى مىشود بر
اساس ظواهر آيات و روايات كه به ذهن مىرسد توجيهاتى ذكر كردهاند كه همه بر اين
اساس استوار است كه آسمان عبارت است از: افلاكى كه محيط به زمين هستند، و
جماعتهايى از ملائكه در آن افلاك منزل دارند، و آن افلاك در و ديوارى دارند كه
هيچ چيز نمىتواند وارد آن شود، مگر چيزهايى كه از خود آسمان باشد، و