است با عصيان كردن از مرادش تخلف كند.

ولى اراده تكوينى از مرادش تخلف نمى‌كند، و معلوم است كه مشيت و اراده خدا كه به اطعام فقرا و انفاق بر آنان تعلق گرفته، مشيت و اراده تشريعى است نه تكوينى. پس تخلف اين اراده در مورد فقرا تنها كشف مى‌كند از اينكه كفار توانگر، از آنچه كه بدان مامور شدند تمرد و عصيان ورزيدند، و هيچ دلالتى ندارد بر اينكه اراده خدا به اين عمل آنان تعلق نگرفته، و مؤمنين در اين مدعا دروغ گفته‌اند.

و اين مغالطه‌اى است كه به طور كلى همه سنت‌هاى وثنيت و بت‌پرستى را بر آن پايه بنا نهاده‌اند، هم چنان كه خداى سبحان از ايشان حكايت كرده و فرموده:(وَ قالَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا لَوْ شاءَ اللَّهُ ما عَبَدْنا مِنْ دُونِهِ مِنْ شَيْ‌ءٍ نَحْنُ وَ لا آباؤُنا وَ لا حَرَّمْنا مِنْ دُونِهِ مِنْ شَيْ‌ءٍ)[1] و نيز فرموده:(سَيَقُولُ الَّذِينَ أَشْرَكُوا لَوْ شاءَ اللَّهُ ما أَشْرَكْنا وَ لا آباؤُنا وَ لا حَرَّمْنا مِنْ شَيْ‌ءٍ)[2] و نيز فرموده:(وَ قالُوا لَوْ شاءَ الرَّحْمنُ ما عَبَدْناهُمْ)[3].

(إِنْ أَنْتُمْ إِلَّا فِي ضَلالٍ مُبِينٍ)- اين جمله تتمه سخن كفار است، و خطابشان در آن به مؤمنين است كه مى‌گويند: شما مؤمنين كه ادعا مى‌كنيد خدا به ما دستور داده انفاق كنيم، و انجام اين دستور را از ما خواسته، در گمراهى روشنى هستيد.

بحث روايتى [رواياتى در ذيل آيه:(وَ الشَّمْسُ تَجْرِي لِمُسْتَقَرٍّ لَها ...) و رد سخنى از آلوسى در باره روايتى از امام رضا (ع) راجع به تقدم روز بر شب‌]

در مجمع البيان از على بن الحسين زين العابدين، و از ابى جعفر امام باقر، و از جعفر بن محمد امام صادق (ع) روايت شده كه خوانده‌اند: لا مستقر لها - به فتحه راء-[4].

و در الدر المنثور آمده كه سعيد بن منصور، احمد، بخارى، مسلم، ابو داوود، ترمذى، نسايى، ابن ابى حاتم، ابو الشيخ، ابن مردويه، و بيهقى، از ابو ذر (رحمه اللَّه) روايت‌

[1] آنان كه مشرك شدند گفتند: اگر خدا مى‌خواست ما به غير از او چيزى را نمى‌پرستيديم نه ما و نه پدران ما، و نيز بدون دستور او چيزى را حرام نمى‌كرديم. سوره نحل، آيه 35.

[2] به زودى آنان كه مشرك شدند خواهند گفت: اگر خدا مى‌خواست ما مشرك نمى‌شديم، نه ما و نه پدران ما، و نيز چيزى را حرام نمى‌كرديم. سوره انعام، آيه 148.

[3] و گفتند اگر رحمان مى‌خواست ما اين بتها را نمى‌پرستيديم. سوره زخرف، آيه 20.

[4] مجمع البيان، ج 8، ص 423.