(وَ ما أُوتِيتُمْ مِنْ شَيْ‌ءٍ فَمَتاعُ الْحَياةِ الدُّنْيا ...) كلمه ايتاء به معناى اعطاء است و كلمه من شى‌ء بيان كلمه ما است، كه به منظور عموميت دادن به ما آمده، و معنايش چنين مى‌شود تمامى آنچه كه از متاع حيات دنيا داده شده‌ايد ، كلمه متاع به معناى هر چيزى است كه از آن بهره‌بردارى شود، و كلمه زينة به معناى هر چيزى است كه به چيزى منضم شود، و آن را جمال و حسنى ببخشد، و كلمه حياة الدنيا به معناى زندگى زودگذر و پايان پذيرى است كه از زندگى آخرت به ما نزديك‌تر است، و در مقابل آن زندگى آخرت است، كه جاودانى و ابدى است، و مراد از(ما عِنْدَ اللَّهِ) نيز همان زندگى با سعادت آخرت است كه در جوار خدا است و به همين جهت خير و باقى‌تر شمرده شده.

و معناى آيه اين است كه: تمامى نعمتهاى دنيوى كه خدا در اختيارتان قرار داده متاع زينتى است كه زندگى دنيوى را زينت داده، زندگى دنيوى كه از آن زندگى ديگر به شما نزديك‌تر و فانى و زودگذر است و آنچه از ثوابها كه ذخيره خانه آخرت است، و ثمره پيروى هدايت و ايمان به آيات خدا است بهتر و باقى‌تر است، پس جا دارد كه آن زندگى را و آن ثوابها را بر زندگى دنيا و متاع و زينت آن مقدم بداريد، اگر عقل داشته باشيد.

و اين جواب سومى است از اينكه گفتند:(إِنْ نَتَّبِعِ الْهُدى‌ مَعَكَ نُتَخَطَّفْ مِنْ أَرْضِنا)، و حاصل آن اين است: اگر پذيرفتيم كه اگر پيروى هدايت كنيد عرب شما را از سرزمينتان بربايند، و ليكن آنچه شما در اين فرض از دست مى‌دهيد متاع زندگى دنياى فانى است، پس چرا بايد آن را بر سعادت آخرت و بر ثواب در نزد خدا كه در عوض پيروى هدايت است، ترجيح دهيد با اينكه آنچه نزد خدا است بهتر و پايدارتر است؟

[بيان ترجيح پيروى هدايت بر ترك آن و تمتع از حيات دنيا، با مقايسه حال پيروان هدايت با حال بهره‌مندى و تنعمان پيرو هواى نفس‌]

(أَ فَمَنْ وَعَدْناهُ وَعْداً حَسَناً فَهُوَ لاقِيهِ، كَمَنْ مَتَّعْناهُ مَتاعَ الْحَياةِ الدُّنْيا ثُمَّ هُوَ يَوْمَ الْقِيامَةِ مِنَ الْمُحْضَرِينَ ...) اين آيه تا آخر هفت آيه بعد توضيح مضمون آيه قبل است، و همان معنا را يعنى ترجيح پيروى هدى بر ترك آن، و بر پيروى هواى نفس در بهره‌گيرى از متاع حيات دنيا را با بيانى ديگر روشن مى‌كند، و در اين بيان حال پيروان هدايت را با حال پيروان هوى مقايسه مى‌نمايد، كه دسته اول به وعده‌هاى نيكى، كه خدا به آنان داده، مى‌رسند، و دسته دوم در روز قيامت احضار مى‌شوند و خدايان دروغى آنان از آنان بيزارى جسته، و دعايشان را مستجاب نمى‌كنند، و از اينكه دعوت رسولان را اجابت نكردند، بازخواست مى‌شوند.

پس اينكه فرمود:(أَ فَمَنْ وَعَدْناهُ وَعْداً حَسَناً فَهُوَ لاقِيهِ)، استفهامى است انكارى، و