معناى معروف آن كشتن به وسيله سنگباران است، و كلمه هجر به معناى ترك و جدايى است، و كلمه ملى به معناى روزگارى طولانى است‌[1].

در اين آيه پدر ابراهيم او را تهديد به بدترين كشتن‌ها كرده، و آن سنگسار است كه با آن افراد رانده شده را شكنجه كرده، مى‌كشند، و آزر، ابراهيم را با اين كلام خود از خود طرد كرده است.

[جواب نرم ابراهيم 7 در برابر انكار و تهديد آزر و وعده استغفار به او دادن و وجوهى كه در باره استغفار ابراهيم 7 براى آزر با اينكه مشرك بوده گفته شده است‌]

(قالَ سَلامٌ عَلَيْكَ سَأَسْتَغْفِرُ لَكَ رَبِّي إِنَّهُ كانَ بِي حَفِيًّا).

كلمه حفى به طورى كه راغب گفته به معناى نيكوكار لطيف و مهربان است، و لطيف كسى است كه مراقب حوائج دقيق و باريك محتاجان باشد تا در صدد رفع آنها بر آيد[2] گفته مى‌شود حفا- يحفو- حفى و حفوة، و احفاء سؤال به معناى اصرار و التماس در آن است.

ابراهيم (ع) در مقابل تهديد پدر و بديش به او سلام كرد، سلامى كه در آن احسان و امنيت باشد، و نيز به او وعده استغفار داد تا از پروردگارش براى او طلب آمرزش كند و در مقابل تهديد او كه گفت دهرى طولانى از من كناره بگير، گفت: من از شما و اين بتها كه مى‌پرستيد كناره مى‌گيرم.

اما اينكه سلام كرد، چون سلام دأب و عادت بزرگواران است، با تقديم آن جهالت پدر را تلافى كرد، او وى را به خاطر حرف حقى كه زده بود تهديد به رجم و طرد كرد، ولى وى او را وعده امنيت و سلامتى و احسان داد، اين همان دستور العملى است كه قرآن كريم در آيه‌(وَ إِذا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِراماً)[3] و آيه‌(وَ إِذا خاطَبَهُمُ الْجاهِلُونَ قالُوا سَلاماً)[4] بيان كرده است، و اما اينكه بعضى‌[5] گفته‌اند كه: منظورش از سلام، خداحافظى و تحيت جدايى بوده، و خواسته است امر پدر را كه گفت:(وَ اهْجُرْنِي ...) اطاعت كند، حرف صحيحى نيست، زيرا ابراهيم (ع) بعد از مدتها كه از اين گفت و شنود گذشت از قوم خود دورى گزيد.

و اما اينكه گفت: برايت از پروردگارم طلب مغفرت مى‌كنم با اينكه پدرش مشرك‌

[1] مجمع البيان، ج 3، ص 516.

[2] مفردات راغب، ماده حفى .

[3] سوره فرقان آيه 72.

[4] سوره فرقان آيه 63.

[5] كشاف، ج 3، ص 21.