كلام‌( وَ كَذلِكَ أَنْزَلْناهُ‌) ...(أَنَّ اللَّهَ يَهْدِي مَنْ يُرِيدُ ) است، ولى وجه اول صدر و ذيل آيه را بهتر متصل مى‌سازد، و اين خود روشن است.

بحث روايتى [رواياتى در باره مراد از(مُخَلَّقَةٍ وَ غَيْرِ مُخَلَّقَةٍ) و جمله:(نُقِرُّ فِي الْأَرْحامِ ما نَشاءُ إِلى‌ أَجَلٍ مُسَمًّى) در آيه:(يا أَيُّهَا النَّاسُ إِنْ كُنْتُمْ فِي رَيْبٍ ...)]

در تفسير قمى در ذيل جمله‌(وَ يَتَّبِعُ كُلَّ شَيْطانٍ مَرِيدٍ) فرموده: مريد به معناى خبيث است‌[1].

و در الدر المنثور است كه: ابن ابى حاتم از ابى زيد روايت كرده كه در ذيل آيه‌(وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يُجادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ) گفته: اين آيه در باره نضر بن حارث نازل شد[2].

مؤلف: اين روايت را الدر المنثور[3] از ابن جرير و ابن منذر از ابن جريح نيز روايت كرده. و ظاهرا منظور وى تطبيق نضر بن حارث با عنوان كلى آيه است، همانطور كه روش راويانى كه متعرض اسباب نزول شده‌اند همين است كه به جاى اينكه بگويند: فلان مورد يكى از مصاديق آيه است، مى‌گويند: آيه در باره فلان مورد نازل شده. و بنا بر اين، گفتار مجاهد كه گفته است آيه بعدى كه مى‌فرمايد:(وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يُجادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَ لا هُدىً) در باره نضر بن حارث نازل شده از روايت گذشته بهتر است، چون شخص مزبور از معاريف قوم خود بوده، و آيه دوم همانطور كه گفتيم در باره بزرگان ضلالت و پيشوايان كفر، و آيه اول در باره پيروان ايشان است.

و در تفسير قمى در ذيل جمله‌(مُخَلَّقَةٍ وَ غَيْرِ مُخَلَّقَةٍ) از امام (ع) نقل كرده كه فرمود: مخلقة جنين كامل الخلقه است، و(غَيْرِ مُخَلَّقَةٍ) جنينى است كه ناقص سقط شود[4].

و در الدر المنثور است كه احمد، بخارى، مسلم، ابو داوود، ترمذى، نسايى، ابن ماجه، ابن منذر، ابن ابى حاتم، و بيهقى- در كتاب شعب الايمان- از عبد اللَّه بن مسعود روايت كرده‌اند كه گفت: رسول خدا 6 كه پيغمبرى صادق و مصدق‌

[1] تفسير قمى، ج 2، ص 78.

[2] الدر المنثور ج 4، ص 344 و در اين كتاب به جاى( ابى زيد)( ابى مالك) مى‌باشد.

[3] الدر المنثور، ج 4، ص 344.

[4] تفسير قمى، ج 2، ص 78.