نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 13 صفحه : 408
سوم اينكه مدت مكث اصحاب كهف را در غار
دويست سال و يا كمتر دانسته و حال آنكه معظم علماى اسلام آن را سيصد و نه سال يعنى
همان رقمى كه از ظاهر قرآن برمىآيد دانستهاند.
و علت اين اختلاف و تحديد مدت مكث آنان به دويست سال اين است كه
گفتهاند آن پادشاه جبار كه اين عده را مجبور به بتپرستى مىكرده و اينان از شر
او فرار كردهاند اسمش دقيوس بوده كه در حدود سالهاى 249- 251 م زندگى مىكرده، و
اين را هم مىدانيم كه اصحاب كهف به طورى كه گفتهاند در سال 425 و يا سال 437 و
يا 439 از خواب بيدار شدهاند پس براى مدت لبث در كهف بيش از دويست سال يا كمتر
باقى نمىماند، و اولين كسى كه از مورخين ايشان اين مطالب را ذكر كرده به طورى كه
گفته است جيمز ساروغى سريانى بوده كه متولد 451 م و متوفاى 521 م بوده
و ديگران همه تاريخ خود را از او گرفتهاند، و به زودى تتمهاى براى اين كلام از
نظر خواننده خواهد گذشت.
4- غار اصحاب كهف كجا است؟
در نواحى مختلف زمين به تعدادى از غارها برخورد شده كه در ديوارهاى
آن تمثالهايى چهار نفرى و پنج نفرى و هفت نفرى كه تمثال سگى هم با ايشان است
كشيدهاند. و در بعضى از آن غارها تمثال قربانيى هم جلو آن تمثالها هست كه
مىخواهند قربانيش كنند.
انسان مطلع وقتى اين تصويرها را آن هم در غارى مشاهده مىكند فورا به
ياد اصحاب كهف مىافتد، و چنين به نظر مىرسد كه اين نقشهها و تمثالها اشاره به
قصه آنان دارد و آن را كشيدهاند تا رهبانان و آنها كه خود را جهت عبادت متجرد
كردهاند و در اين غار براى عبادت منزل مىكنند با ديدن آن به ياد اصحاب كهف
بيفتند، پس صرف يادگارى است كه در اين غارها كشيده شده نه اينكه علامت باشد براى
اينكه اينجا غار اصحاب كهف است.
غار اصحاب كهف كه در آنجا پناهنده شدند و اصحاب در آنجا از نظرها
غايب گشتند، مورد اختلاف شديد است كه چند جا را ادعا كردهاند:
غار اول: كهف افسوس- افسوس- به كسر همزه و نيز كسر فاء و بنا به ضبط
كتاب مراصد الاطلاع كه مرتكب اشتباه شده به ضمه همزه و سكون فاء- شهر
مخروبهاى است در تركيه كه در هفتاد و سه كيلومترى شهر بزرگ ازمير قرار دارد، و
اين غار در يك كيلومترى- و يا كمتر- شهر افسوس نزديك قريهاى به نام
اياصولوك و در دامنه كوهى به نام ينايرداغ قرار گرفته است.
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 13 صفحه : 408