با بينات و زبر فرستاديم كه آنها عبارتند از ادله روشن و دلالت كننده بر حقانيت رسالت و كتابهاى نازله بر ايشان.

بيان مطلب اين است كه عنايت در آيه قبلى به اين بود كه بفهماند رسولان، تنها و تنها بشر عاديند، پس، از بيان اين حقيقت گويا در ذهن شنونده اين شبهه خلجان مى‌كند كه اگر بشر عادى هستند پس به چه چيز فرستاده شده‌اند؟ از اين سؤال جواب داده شد، و بعضى‌[1] از مفسرين گفته‌اند: بر بينات و زبر، بينات براى اثبات رسالتشان، و زبر براى حفظ تعليماتشان.

بعضى ديگر از مفسرين‌[2] نيز گفته‌اند: جمله مزبور متعلق است به جمله‌(وَ ما أَرْسَلْنا) يعنى ما ارسلنا بالبينات و الزبر الا رجالا نوحى اليهم . اشكال اين وجه اين است كه هر چند در جاى خود حرف صحيحى است و ليكن آن نكته‌اى را كه گفتيم افاده نمى‌كند.

[معنا و مفاد آيه:(وَ أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَيْهِمْ ...) و وجوهى كه مفسرين در تفسير آن گفته‌اند]

(وَ أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ).

شكى نيست در اينكه تنزيل كتاب بر مردم و انزال ذكر بر رسول خدا 6 به يك معنا است و آن عبارت است از فرو فرستادن آن بر مردم، براى اينكه مردم از آن اخذ نموده و عمل كنند، هم چنان كه فرموده‌(يا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جاءَكُمْ بُرْهانٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَ أَنْزَلْنا إِلَيْكُمْ نُوراً مُبِيناً)[3] و نيز فرموده:(لَقَدْ أَنْزَلْنا إِلَيْكُمْ كِتاباً فِيهِ ذِكْرُكُمْ أَ فَلا تَعْقِلُونَ)[4].

بنا بر اين، خلاصه معنا اين مى‌شود كه مقصود از فرو فرستادن كتاب، براى همه بشر بود و در اين كار تو و همه افراد بشر يكسان هستيد و اگر شخص تو را مورد خطاب قرار داديم براى اين نبود كه قدرت غيبى و اراده تكوينى الهى را بر تو تحميل نموده و تو را بر آنان و بر هر چيز مسلط كنيم بلكه براى دو چيز بود:

يكى اينكه: آنچه كه تدريجا براى مردم نازل مى‌شود براى ايشان بيان كن، چون‌

[1] تفسير روح المعانى، ج 14، ص 148.

[2] تفسير روح المعانى، ج 14، ص 149.

[3] اى مردم از ناحيه پروردگارتان برهانى برايتان آمد، و نورى آشكار نازل كرديم. سوره نساء، آيه 174.

[4] به تحقيق برايتان كتابى نازل كرديم كه در آن ذكر شما است آيا تعقل نمى‌كنيد؟ سوره انبياء، آيه 10.