به معناى مخاصمه و دشمنى و اختلاف كسى است كه نبايد اختلاف كند و بايد دوستى و اتفاق بنمايد، پس مشاقه مشركين در شركاءشان به معناى اختلاف آنان با اهل توحيد است با اينكه امت واحدى هستند كه خدا همگيشان را بر فطرت توحيد و دين حق خلق كرده و اين مشاقه كنندگان با مؤمنين، مخاصمه مى‌كنند و خود را از ايشان جدا مى‌سازند. و معناى آيه اين است كه خداى سبحان بزودى در روز قيامت ايشان را به عذاب شرم آور مبتلا نموده، از ايشان مى‌پرسد: پس كجايند آن شريكان من كه بر سر آنها با اهل حق دشمنى مى‌كرديد و در دين فطرت اختلاف مى‌انداختيد؟

[مقصود از كسانى كه علم داده شده‌اند در آيه:(قالَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ ...) معصومين : هستند]

(قالَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ إِنَّ الْخِزْيَ الْيَوْمَ وَ السُّوءَ عَلَى الْكافِرِينَ).

بطورى كه از سياق بر مى‌آيد مقصود از خزى ، ذلت موقف و بدى عذاب است، و اينها كه خدا به داشتن علم توصيفشان كرده و خبر داده كه در قيامت چنين و چنان مى‌گويند همان كسانيند كه به وحدانيت خدا علم يافته و حقيقت توحيد بر ايشان مكشوف گشته است، زيرا علمى كه با سياق آيه بسازد اين علم است، چون در مقابل خطاى مشركين قرار گرفته و خطاى مشركين همان است كه انكشاف آن را در قيامت نقل نموده كه براى ايشان معلوم مى‌شود كه آنچه در دنيا مى‌پرستيدند جز اسمايى كه خود نهاده بودند و جز سرابى كه خود آب پنداشته بودند نبوده است.

بعلاوه، آيات ديگر قرآنى نيز اين معنا را تاييد مى‌كند، زيرا در آيه مورد بحث فرموده: روز قيامت كسانى كه علم دارند چنين و چنان مى‌گويند. و در وصف آن روز مى‌فرمايد:(لا يَتَكَلَّمُونَ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمنُ وَ قالَ صَواباً)[1] و معلوم است كه تنها كسى صواب مى‌گويد كه از خطاء و لغو و باطل محفوظ باشد، و هرگز از باطل در سخن محفوظ نمى‌شود مگر آنكه در عملش نيز از باطل محفوظ باشد، پس بايد كسانى باشند كه جز حق نمى‌بينند و جز حق، عمل نمى‌كنند و جز به حق، لب نمى‌گشايند.

اگر بگويى بنا به گفته تو مقصود از(الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ) تنها اهل عصمت مى‌باشند و حال آنكه اين تعبير در قرآن كريم در باره غير معصومين هم آمده و از آن جمله فرموده:

(وَ قالَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَيْلَكُمْ ثَوابُ اللَّهِ خَيْرٌ)[2] و نيز فرموده:

[1] روزى است كه جز كسى كه( خداى) رحمن اذنش دهد و صواب بگويد، سخن نخواهد گفت. سوره نبا، آيه 38.

[2] صاحبان مقام علم و معرفت گفتند: واى بر شما، ثواب خداوند بهتر است. سوره قصص، آيه 80.