مؤيد اين
احتمال فقره دوم آيه مورد بحث است كه مىفرمايد: (لِكُلِّ بابٍ
مِنْهُمْ جُزْءٌ مَقْسُومٌ)- از ايشان براى هر درى قسمتى است تقسيم
شده چون ظاهر آن اين است كه خود جزء تقسيم شده بر درها است، و اين وقتى
معناى صحيح مىدهد كه باب به معناى طبقه باشد نه در ورودى. و اما
اينكه بعضى[2] كلمه(جُزْءٌ مَقْسُومٌ) را به معناى طائفه معين و مفروز [3] گرفتهاند تفسير موهونى است كه
وهنش بر همه روشن است.
و بنا بر
اين، معناى هفت در داشتن جهنم اين مىشود كه هفت نوع عذاب دارد، و هر
نوع آن به مقتضاى واردين براى خود چند قسم دارد. و اين مطلب خالى از دلالت بر اين
معنا نيست كه گناهانى كه مستوجب آتش است هفت قسم، و طرقى كه آدمى را به هر يك از
آن گناهان مىكشاند نيز چند قسم است، و در صورتى كه آيه شريفه چنين دلالتى داشته
باشد مؤيد رواياتى خواهد بود كه در باره طبقهبندى عذابهاى دوزخ آمده، و به زودى
از نظر خوانندگان گرامى مىگذرد- ان شاء اللَّه تعالى.
يعنى ايشان
مستقر در بهشتها و چشمهسارهايند. (به ايشان گفته مىشود) بدانجا درآييد با سلامى
وصف ناپذير، سلامى كه نمىتوان كنه وصفش را بيان نمود، درآييد در حالى كه از هر شر
و ضررى ايمن هستيد.
[
متقين در آيه: (إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ ...) اعم
از مخلصين در آيه: (إِلَّا عِبادَكَ مِنْهُمُ
الْمُخْلَصِينَ) است]
خداى سبحان
بعد از آنكه قضاى رانده شده خود را در باره ابليس و گمراهان پيرو او بيان نمود،
اينك در اين آيه قضاى رانده شدهاش را در باره متقين بيان مىفرمايد، و از آنجا كه
در كلام رسول خدا 6 تقوى به ورع و پرهيز از محرمات خدا تفسير شده و در كلام خداى
تعالى هم، متقين را مكرر به بهشت بشارت داده، نتيجه مىگيريم كه متقين اعم از
مخلصيناند.
و اينكه
بعضى[4] گفتهاند
كه هيچ شبههاى نيست در اينكه سياق دلالت دارد بر اينكه متقين در اين آيه
همان مخلصين آيه قبل هستند، و اين حمل مطلق بر فرد كامل آن مىشود صحيح
نيست، زيرا وقتى صحيح است كه مقصود از عباد در جمله
[1] منافقان در طبقه پائينتر جهنمند. سوره نساء، آيه 145.