آيه مورد بحث با جمله‌(إِنَّهُ حَكِيمٌ عَلِيمٌ) ختم شد، چون گفتيم كه حكمت اقتضاى حشر، و حشر هم اقتضاى حساب اعمال و مجازات بدكاران و پاداش نيكو كاران را دارد، پس خدا حكيم است و نظام عالم را بدون حشر ناتمام نمى‌گذارد، و عليم است كه حتى احدى از قلمش نمى‌افتد.

بحث روايتى [ (رواياتى در باره استراق سمع شياطين و رجم آنها با نجوم و در ذيل آيه:(إِنْ مِنْ شَيْ‌ءٍ إِلَّا عِنْدَنا خَزائِنُهُ) و ...)]

در تفسير قمى در ذيل آيه‌(وَ لَقَدْ جَعَلْنا فِي السَّماءِ بُرُوجاً) از معصوم نقل كرده كه فرمود: منظور منازل آفتاب و ماه است‌[1].

و نيز در ذيل آيه‌(إِلَّا مَنِ اسْتَرَقَ السَّمْعَ فَأَتْبَعَهُ شِهابٌ مُبِينٌ) فرموده: همواره شيطانها به آسمان بالا مى‌رفتند و تجسس مى‌كردند تا آنكه رسول خدا 6 متولد شد[2].

و در معانى الاخبار از برقى از پدرش از جدش از بزنطى از ابان از امام صادق (ع) روايت كرده كه فرمود: ابليس آسمانهاى هفتگانه را در مى‌نورديد، تا آنكه عيسى (ع) متولد شد و او از سه آسمان ممنوع گرديد. و باز او چهار آسمان را بالا مى‌رفت تا رسول خدا 6 متولد گرديد، در نتيجه از رفتن به همه آسمانها محروم شد و از آن به بعد شيطانها به وسيله نجوم رانده مى‌شوند ...[3].

و در الدر المنثور است كه ابن مردويه از ابن مسعود روايت كرده كه گفت:

جرير بن عبد اللَّه به رسول خدا 6 عرض كرد: يا رسول اللَّه از آسمان دنيا و زمين پايين برايم حديث كن. فرمود اما آسمان دنيا خداوند آن را از دود خلق كرد، پس آن را بالا برد و در آن چراغ و ماهى نورانى قرار داد و آن را با چراغهاى نجوم زينت بخشيد. و آن نجوم را رجم شيطانها و هم حفظ آسمان از هر شيطان رانده شده‌اى قرار داد[4].

مؤلف: به زودى بيانى كه معناى اين احاديث را روشن كند- ان شاء اللَّه- خواهد آمد.

[1] ( 1 و 2) تفسير قمى، ج 1، ص 373.

[2] ( 1 و 2) تفسير قمى، ج 1، ص 373.

[3] معانى الاخبار، روضة الواعظين، ج 1، ص 65.

[4] الدر المنثور، ج 4، ص 95.