مؤاخذه كردن پروردگارت وقتى دهكده‌ها را مؤاخذه كند، چنين است. آرى، مؤاخذه او الم‌انگيز و سخت است (102).

و در اين براى كسى كه از عذاب قيامت بترسد عبرتى (تكان دهنده) است و قيامت روزى است كه همه مردم براى (درك) آن يك جا 9 جمع مى‌شوند و اين، روز حضور يافتن (همه) است (103).

و آن را جز براى مدتى معين مؤخر نمى‌داريم (104).

روزى بيايد كه هيچ كس جز به اذن او سخن نگويد و برخى از آنان بدبخت باشد (و برخى) نيكبخت (105).

اما كسانى كه بدبختند در آتشند و براى آنها زفير و شهيق است (106).

و تا آسمانها و زمين هست در آن جاودانند مگر آنچه پروردگار تو بخواهد كه پروردگارت هر چه بخواهد مى‌كند (107).

اما كسانى كه نيكبخت‌اند در بهشتند و تا آسمانها و زمين هست در آن جاودانند مگر آنچه خداى تو بخواهد كه اين بخششى قطع نشدنى است (108).

بيان آيات‌

در اين آيات به داستانهاى قبل بازگشت نموده و نظرى اجمالى و كلى در آنها نموده و سنت خدا را در ميان بندگانش خلاصه مى‌كند، و آثار شومى را كه شرك به خدا براى امم گذشته ببار آورد و آنان را به هلاكت در دنيا و عذاب جاودانه آخرت مبتلا نمود برمى‌شمارد تا عبرت‌گيران عبرت گيرند.

(ذلِكَ مِنْ أَنْباءِ الْقُرى‌ نَقُصُّهُ عَلَيْكَ مِنْها قائِمٌ وَ حَصِيدٌ) كلمه ذلك اشاره است به داستانهاى قبل، و چون كلمه من تبعيضى است معناى آيه چنين مى‌شود: اين داستانها كه برايت آورديم پاره‌اى از داستانهاى شهرها و دهكده‌ها، يا اهل آنها است كه ما برايت شرح داديم.

[دو احتمال در معناى:(أَنْباءِ الْقُرى‌)]

كلمه حصيد از ماده حصد است كه به معناى بريدن و درو كردن زراعت است.

داستانهاى امم گذشته را به زراعت تشبيه كرده چون گاهى ايستاده و گاهى درو شده است. و معناى آن در صورتى كه مقصود از قرى خود دهكده‌ها باشد نه اهل آنها، اين است كه:

برخى از دهكده‌ها كه ما برايت داستان كرديم دهكده‌هايى است كه به كلى از بين نرفته و هنوز آثارى از آنها باقى است، مانند دهكده قوم لوط كه هنوز- يعنى در عصر نزول قرآن- آثارش باقى است، و بيننده را بياد آن قوم مى‌اندازد. آرى، از آيه‌( وَ لَقَدْ تَرَكْنا مِنْها آيَةً بَيِّنَةً لِقَوْمٍ‌)