نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 10 صفحه : 147
و از صفدى نقل شده كه
حديث بالا را چنين توجيه كرده كه: مدت نبوت رسول خدا 6 بيست و سه سال طول كشيد
كه سيزده سال آن را قبل از هجرت در مكه معظمه مردم را به سوى پروردگار خود دعوت
فرمود، و ده سال بعد از آن را در مدينه دعوت كرد، و در روايات وارد شده كه وحى از
روزى كه آغاز شد تا شش ماه به طريق رؤياى صالحه صورت مىگرفت، تا آنكه قرآن نازل
شد، و معلوم است كه نسبت شش ماه با بيست و سه سال نسبت يك در چهل و شش است.
اين توجيه از
يك نظر قابل خدشه است، و آن اينست كه در روايتى كه از ابن عمرو ابى هريره از رسول
خدا 6 نقل شده آمده كه آن جناب فرمود رؤيا جزئى است از هفتاد جزء
نبوت و بنا بر اين، اگر اين روايت درست باشد منظور از آن صرف تكثير است، نه
خصوصيت عدد هفتاد، و سادهتر اينكه منظور اينست كه نبوت آن قدر عظيم و پر اهميت
است كه رؤياى صادقه جزء ناچيزى از آن است.
و بايد دانست
كه كلمه رؤيا در لسان قرآن و حديث در بسيارى از موارد به صحنههايى
اطلاق مىشود كه يك بيننده آن را مىبيند، و غير او كسى نمىبيند، هر چند كه او
اين صحنه را در خواب طبيعى نبيند، (بلكه در حالتى بين خواب و بيدارى و يا در حالت
كشف و شهود ببيند) و ما در مباحث نبوت در جلد دوم اين كتاب به اين معنا اشاره
كرديم و بهترين تفسيرى كه براى اين احاديث شده گفتار خود رسول خدا 6 است كه
فرمود:
چشم من
مىخوابد ولى قلبم نمىخوابد.
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 10 صفحه : 147