نام کتاب : خدمات متقابل اسلام و ایران نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 101
ادوارد براون سپس به سخنان خود چنین ادامه میدهد :
. . . و مسلم است که قسمت اعظم کسانیکه تغییر مذهب دادند به طیب
خاطر و به اختیار و اراده خودشان بود . پس از شکست ایران در قادسیه ،
فی المثل چهار هزار سرباز دیلمی ، ( نزدیک بحر خزر ) پس از مشاوره
تصمیم گرفتند به میل خود اسلام آورند و به قوم عرب ملحق شوند این عده در
تسخیر جلولا به تازیان کمک کردند و سپس با مسلمین در کوفه سکونت اختیار
کردند و اشخاص دیگر نیز گروه گروه به رضا و رغبت به اسلام گرویدند .
قانون و آیین و حکومت ایران مقارن ظهور اسلام طوری بود که قاطبه ملت
ایران را وا میداشت برای متابعت از حکومت و آیین تازهیی خود را آماده
کنند و بهمین جهت بود که وقتی ایران بدست مسلمانان فتح شد مردم ایران
علاوه بر اینکه عکس العمل مخالفی از خود نشان ندادند خود برای پیشرفت
اسلام زحمات طاقت فرسایی کشیدند .
آقای دکتر صاحب الزمانی در کتاب دیباچهای بر رهبری میگویند :
توده های مردم نه تنها در خود در برابر جاذبه جهان بینی و ایدئولوژی ضد
تبعیض طبقاتی اسلام مقاومتی احساس نمی کردند ، بلکه درست در آرمان آن
همان چیزی را می یافتند که قرنها به بهای آه و اشک و خون خریدار و جان
نثار و مشتاق آن بودند و عطش آن را از قرنها در خود احساس میکردند [1] . . .
توده های نسل اول ایران در صدر اسلام ، در برابر آرمان رهایی بخش آیین
نو ، نه تنها با شعارهای تبلیغاتی مردم فریب خوش ظاهر بی باطن روبرو
نگشتند ، نه تنها فقط پیامبر اسلام بارها تصریح کرده
[1] دیباچهای بر رهبری صفحه . 255
نام کتاب : خدمات متقابل اسلام و ایران نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 101