نام کتاب : خاتمیت نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 152
سال باز برمیگردد به همان حرف اول خودش ، ولی در یک سطح عالیتری رو به
پیش است . این راجع به حقایق طبیعی .
راجع به قرآن چطور ؟ آیا حقایق قرآن همان چیزهائی است که نوابغ مفسرین
هزار سال پیش گفتهاند ؟ همان است که در تبیان شیخ طوسی و مجمع البیان
طبرسی و تفسیر کشاف زمخشری و تفسیر کبیر امام فخر رازی آمده است ؟ یا
خیر ، خالق و واضع و مدون قرآن همان خالق و واضع و مدون طبیعت است ،
همانطور که طبیعت متشابهات و محکمات دارد و تدریجا باید معماها و
مشکلاتش حل شود و تدریجا بشر باید خود را با حقایق طبیعت آشنا کند ،
قرآن هم از این قبیل است .
پس رکن چهارم مسأله خاتمیت ، فیاضیت و پایان ناپذیری زمینه اجتهاد و
استنباط است ، جوشانی و تمام ناشدنی آن است ، چیزی است که [ به موجب
آن ] هر زمان تازه است .
فیاضیت قرآن از دیدگاه احادیث
در حدیث است که از امام صادق علیهالسلام پرسیدند : « ما بال القرآن لا
یزید بالنشر و الدراسة الا غضاضة » ؟ یعنی چرا قرآن هر چه بیشتر خوانده و
تدبر میشود بر طراوت و تازگی آن افزوده میشود ؟ فرمود : « لانه لم ینزل
لزمان دون زمان و لا لناس دون ناس ، و لذلک ففی کل زمان جدید و عند کل
ناس غض » [1] . یعنی از آن جهت است که قرآن برای یک زمان معین و
برای مردم معین نازل نشده است ، برای همه زمانها و همه مردم است . از
این جهت در هر زمانی نو است و نزد هر مردمی تازه است . [1] عیون اخبار الرضا ، چاپ سنگی ، ص . 239
نام کتاب : خاتمیت نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 152