نام کتاب : آشنایی با علوم اسلامی 3 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 52
حیات باقی ، پس هر جا که آن حکمتها وجود دارد حکم شرعی مناسب هم وجود
دارد ، و هر جا که آن حکمتها وجود ندارد ، حکم شرعی هم وجود ندارد .
حالا اگر فرض کنیم در مورد بخصوصی از طریق نقل هیچگونه حکم شرعی به ما
ابلاغ نشده است ولی عقل به طور یقین و جزم به حکمت خاصی در ردیف سایر
حکمتهایی پی ببرد ، کشف میکند که حکم شارع چیست . در حقیقت عقل در
اینگونه موارد صغرا و کبرای منطقی تشکیل میدهد به این ترتیب :
. 1 در فلان مورد مصلحت لازم الاستیفائی وجود دارد . ( صغرا ) .
. 2 هر جا که مصلحت لازم الاستیفائی وجود داشته باشد قطعا شارع بی
تفاوت نیست بلکه استیفاء آن را امر میکند ( کبرا ) .
. 3 پس در مورد بالا حکم شرع این است که باید آن را انجام داد .
مثلا در زمان شارع ، تریاک و اعتیاد به آن وجود نداشته است و ما در
ادله نقلیه دلیل خاصی درباره تریاک نداریم اما به دلائل حسی و تجربی
زیانها و مفاسد اعتیاد به تریاک محرز شده است ، پس ما در اینجا با عقل
و علم خود به یک " ملاک " یعنی یک مفسده لازم الاحتراز در زمینه تریاک
دست یافتهایم . ما به حکم اینکه میدانیم که چیزی که برای بشر مضر باشد و
مفسده داشته باشد از نظر شرعی حرام است حکم میکنیم که اعتیاد به تریاک
حرام است .
نام کتاب : آشنایی با علوم اسلامی 3 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 52