عدل الهی - مطهری، مرتضی - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : عدل الهی نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 257

علیهذا هیچکس بیجهت نزد خدا عزیز نیست و هیچکس هم بیدلیل خوار و مطرود نمی‌شود ، خدا با کسی نسبت خویشاوندی و یا همشهری گری ندارد ، هیچکس هم سوگلی و عزیز دردانه خدا نیست .
چون نسبت خدا با همه موجودات یکسان است دیگر دلیلی ندارد که عمل‌ نیک از یک نفر مقبول باشد و از یک نفر دیگر مقبول نباشد ، اگر اعمال‌ یکسان باشند جزاء آنها هم یکسان خواهد بود ، زیرا فرض این است که نسبت‌ خدا با همه مردم یکسان است ، پس عدالت ایجاب می‌کند خداوند به همه‌ بندگانی که کار نیک انجام می‌دهند - اعم از مسلمان و غیر مسلمان - یکسان‌ پاداش بدهد .
ب . مقدمه دوم اینکه : خوبی و بدی اعمال ، قراردادی نیست بلکه واقعی‌ است . به اصطلاح علمای کلام و علمای فن اصول فقه ، " حسن " و " قبح " افعال ، ذاتی است ، یعنی کارهای نیک و زشت ذاتا متمایزند ، کارهای‌ خوب ذاتا خوب هستند و کارهای بد ذاتا بدند . راستی ، درستی ، احسان ، خدمت به خلق . . . ذاتا نیکند ، و دروغ و دزدی و ستمگری طبعا بدند .
خوب بودن " راستی " و بد بودن " دروغ " نه بدان جهت است که خدا به‌ آن امر کرده است و از این نهی کرده است ، بلکه بر عکس است ، چون " راستی " خوب بوده است خدا به آن امر فرموده و چون " دروغ " بد بوده‌ است خدا از آن نهی فرموده است . به عبارت کوتاه تر امر و نهی خدا تابع‌ " حسن " و " قبح " ذاتی افعال است ، نه بر عکس .
از این دو مقدمه چنین نتیجه می‌گیریم که چون خداوند اهل تبعیض نیست و چون عمل نیک از هر کس نیک است ، پس هر کس کار نیک بکند ضرورتا و الزاما از طرف خدای متعال پاداش نیک خواهد داشت .
عینا به همین بیان در مورد کارهای زشت و گناه هم تفاوتی بین ارتکاب‌ کنندگان نیست .

> نکته جالبی که در این جمله هست این است که وقتی خدا را به دوری‌ توصیف می‌کند صفتی از صفات مخلوقات را شاهد آن ذکر می‌کند و آن دیدن‌ است : " کسی نمی‌تواند او را ببیند " و زمانی که خدا را به قرب توصیف‌ می‌کند صفتی از صفات خدا را دلیل آن می‌آورد و آن حضور و آگاهی خداست . آنجا که سخن از کار ماست ، خدا را به دوری نسبت می‌دهیم و آنجا که سخن‌ از کار او است صفت قرب را به او نسبت می‌دهیم . سعدی نیکو آورده است :

یار نزدیک تر از من به من است

و این عجب تر که من از وی دورم

چه کنم با که توان گفت که دوست

در کنار من و من مهجورم

نام کتاب : عدل الهی نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 257

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست