آيا انسان نمىداند كه ما او را از نطفهاى بىارزش آفريديم؟! و او (چنان صاحب
قدرت و شعور شد كه) به مخاصمه آشكار (با ما) برخاست!
و براى ما مثالى زد و آفرينش خود را فراموش كرد، و گفت: «چه كسى اين استخوانها
را زنده مىكند در حالى كه پوسيده است»؟!
بگو: «همان كسى آن را زنده مىكند كه نخستين بار آن را آفريد؛ و او به هر
مخلوقى داناست»!
شأن نزول:
آن كه نخستين بار آفريد، بار ديگر زنده مىكند
در غالب تفاسير نقل شده است: مردى از مشركان، به نام «ابى بن خلف» يا «امية بن
خلف» و يا «عاص بن وائل» قطعه استخوان پوسيدهاى را پيدا كرد و گفت: با اين دليل
محكم، به مخاصمه با محمّد صلى الله عليه و آله برمىخيزم، و سخن او را درباره معاد
ابطال مىكنم، آن را برداشت و نزد پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله آمد (و شايد
مقدارى از آن را در حضور پيامبر نرم كرد و به روى زمين ريخت) و گفت: چه كسى
مىتواند اين استخوانهاى پوسيده را از نو زنده كند (و كدام عقل آن را باور
مىكند).
آيات فوق و چهار آيه بعد از آن، كه مجموعاً هفت آيه را تشكيل مىدهد نازل شد،
و پاسخ منطقى و دندانشكنى به او و همفكران او داد. [1]
***
[1] «مجمع البيان»، ذيل آيات مورد
بحث؛ «اسباب نزول الآيات» واحدى نيشابورى، ص 246؛ «بحار الانوار»، ج 9، ص 281، و ج
18، ص 202؛ «جامع البيان»، ج 23، ص 38؛ «قرطبى»، ج 10، ص 68، و ج 15، ص 58.
نام کتاب : شان نزول آيات قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 380