(36) إِنَّ الَّذينَ كَفَرُوا يُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ لِيَصُدُّوا عَنْ سَبيلِ اللَّهِ فَسَيُنْفِقُونَها ثُمَّ تَكُونُ عَلَيْهِمْ حَسْرَةً ثُمَّ يُغْلَبُونَ وَ الَّذينَ كَفَرُوا إِلى‌ جَهَنَّمَ يُحْشَرُونَ‌

آنها كه كافر شدند اموالشان را براى باز داشتن (مردم از راه خدا) انفاق مى‌كنند، آنها اين اموال را (در اين راه) مصرف مى‌كنند اما مايه حسرت و اندوهشان خواهد شد و سپس شكست خواهند خورد. و (در جهان ديگر اين) كافران همگى به سوى دوزخ گردآورى خواهند شد.

شأن نزول:

كمك‌هاى مالى مردم مكّه براى نبرد بدر

در «تفسير على بن ابراهيم» و بسيارى ديگر از تفاسير چنين آمده است: آيه فوق در مورد جنگ بدر و كمك‌هاى مالى مردم «مكّه» نازل شده است؛ زيرا هنگامى كه مشركان «مكّه» به وسيله قاصد «ابوسفيان» از جريان آگاه شدند، اموال فراوانى جمع و جور كردند تا به جنگجويان خود كمك كنند، اما سرانجام شكست خورده، كشته شدند و به سوى آتش دوزخ شتافتند و آنچه را در اين راه مصرف كرده بودند مايه حسرت و اندوهشان شد. [1]

البته در آيه نخست اشاره به ساير كمك‌هاى آنها در مبارزاتشان بر ضد اسلام نيز هست و مسأله به طور كلى مطرح شده است.

بعضى نيز گفته‌اند: آيه درباره كمك‌هاى «ابوسفيان» براى استخدام دو هزار مزدور در جنگ احد نازل شده است. [2]

ولى از آنجا كه آيات در رديف آيات مربوط به جنگ بدر قرار گرفته شأن نزول اوّل صحيح‌تر به نظر مى‌رسد.

[1] «بحار الانوار»، ج 17، ص 205 و ج 19، ص 231 و 243؛ «تفسير على بن ابراهيم قمى»، ج 1، ص 277 (دار الكتاب قم)؛ «نور الثقلين»، ج 2، ص 154.

[2] «بحار الانوار»، ج 17، ص 180، ج 19، ص 230، و ج 20، ص 117؛ «مجمع البيان»، ذيل آيه مورد بحث؛ «جامع البيان»، ج 9، ص 322؛ «درّ المنثور»، ج 3، ص 184.